Cứ đến ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm thì mọi gia đình người Việt lại chuẩn bị mâm cúng đón Tết Hàn Thực. Vậy Tết Hàn Thực cúng gì cho đúng, bạn đã biết chưa?
- Cách làm món mọc vân ám ngũ sắc bắt mắt trên mâm cỗ Tết
- Muôn kiểu mâm cỗ cúng ông Táo về trời của sao Việt: Người giản đơn, người cầu kỳ đủ món ngon vật lạ
Nội dung bài viết
- Ý nghĩa ngày Tết Hàn Thực
- Tết Hàn Thực cúng gì cho đúng?
- Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi vào ngày Tết Hàn Thực
Tết Hàn Thực là ngày tết vào ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm. Vào ngày Tết này, nhiều gia đình người Việt lại nấu bánh trôi, xôi chè và chuẩn bị mâm cúng lễ Phật. Nhiều người vẫn còn băn khoăn không biết Tết Hàn Thực cúng gì cho đầy đủ? hay mâm cỗ Tết Hàn Thực cần có những gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn biết được cần chuẩn bị gì cho mâm cúng Tết Hàn Thực.
Ý nghĩa ngày Tết Hàn Thực
Tết Hàn Thực là ngày tết diễn ra vào ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm. Theo nghĩa chữ Hán thì "Hàn" là lạnh và "thực" là ăn, Tết Hàn Thực có nghĩa là ngày Tết ăn đồ lạnh. Tết Hàn Thực có nguồn gốc từ một câu chuyện xa xưa của Trung Quốc. Ngày tết này thường xuất hiện tại một số tỉnh của Trung Quốc, miền bắc Việt Nam và một số nơi có cộng đồng người gốc Hoa sinh sống.
Dù ngày tết này bắt nguồn từ một truyền thuyết của Trung Quốc, nhưng khi du nhập vào Việt Nam lại có ý nghĩa tâm linh khác và phong tục cúng tết cũng có nhiều thay đổi để phù hợp với văn hóa của người Việt hơn.
Ngày nay, Tết Hàn Thực đã được hợp nhất với Tết bánh trôi hay Tết tháng 3 tại Việt Nam và thể hiện được nét đặc trưng văn hóa của người Việt. Khác với Tết Hàn Thực ở Trung Quốc, ở Việt Nam mọi người thường không kiêng lửa và việc nấu nướng vẫn diễn ra bình thường. Ngoài ra, Tết Hàn Thực ở Việt Nam cũng không tưởng nhớ đến vị hiền sĩ Giới Tử Thôi mà chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn và tưởng nhớ công lao của những người đã khuất.
Thông thường, bắt đầu từ tháng 3 hằng năm thì thời tiết sẽ dần nóng lên và cũng là thời điểm chuyển giao sang mùa hè. Để đánh dấu thời điểm này, vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, người dân sẽ làm bánh trôi hoặc bánh chay để cúng tế đất trời và tổ tiên.
Tết Hàn Thực cúng gì cho đúng?
Người Việt được biết đến là rất chỉnh chu trong việc thờ cúng, vì thế nên việc chuẩn bị mâm lễ cúng Tết Hàn Thực mùng 3/3 âm lịch cũng là điều rất quan trọng. Mâm lễ cúng Tết Hàn Thực ngày 3 tháng 3 âm lịch cơ bản cần có những thứ sau:
Trầu cau và tiền vàng
Trầu cau luôn là nét đặc trưng gắn liền với dân tộc Việt Nam. Vì vậy, trên bàn thờ người Việt luôn luôn phải có trầu cau, bởi ông bà xưa quan niệm rằng “miếng trầu làm đầu câu chuyện”. Trong Tết Hàn Thực, không thể thiếu trầu cau trong mâm cúng. Bên cạnh đó, tục hóa tiền vàng là tục được thực hiện theo quan niệm “âm sao dương vậy”. Vì thế, người Việt luôn tin rằng bên kia thế giới là một cuộc sống song song tồn tại của những người quá cố trong gia đình.
Mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả là thứ cần thiết nên có trong mâm cúng dịp Tết Hàn Thực. Tùy theo từng mùa và điều kiện, mà gia chủ sẽ chọn 5 loại quả có màu sắc khác nhau như màu đỏ, xanh, vàng, tím...Mâm ngũ quả được dâng lên cúng tổ tiên để thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành.
Hương và hoa tươi
Hương và hoa tươi là những thứ đơn giản nhưng lại vô cùng cần thiết có trên bàn thờ của mỗi gia đình. Trong các ngày lễ dù lớn hay nhỏ, người Việt đều dâng lên nén hương và hoa tươi để thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên. Do đó, vào ngày Tết Hàn Thực cũng không thể thiếu hương và hoa tươi trên mâm cúng.
Ly nước sạch
Đối với người Việt, mỗi lần thắp hương lên gia tiên đều không quên thay một ly nước sạch trên bàn thờ. Vào dịp Tết Hàn Thực cũng cần phải có một ly nước sạch. Vì nước được cho là thể hiện lòng thành tâm của gia chủ.
Bánh trôi và bánh chay
Bánh chay và bánh trôi là loại bánh không thể thiếu trên mâm cúng ngày Tết Hàn Thực của người Việt. Theo các nhà nghiên cứu cho rằng, số lượng bánh trôi và bánh chay “chuẩn” nhất cần có trong mâm cúng là mỗi loại bánh 5 hoặc 3 đĩa.
Ngày nay, với sự sáng tạo của người làm bánh, thì bánh trôi nước không chỉ có màu trắng mà còn có nhiều màu sắc khác nhau được làm từ các nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên như đậu xanh, gấc, lá dứa, lá cẩm…khiến cho món bánh trôi nước trở nên bắt mắt và hấp dẫn hơn.
Trà
Nước trà cũng là một trong những thứ không thể thiếu trong mâm cúng vào các dịp lễ Tết không riêng gì dịp Tết Hàn Thực. Trà có thể để nguyên gói thanh tịnh hoặc có thể pha trà rồi rót ra 3-5 chén nhỏ bày lên bàn cúng.
Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi vào ngày Tết Hàn Thực
Trong dịp Tết Hàn Thực vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm, các gia đình người Việt sẽ chuẩn bị bánh trôi và bánh chay để lễ Phật và cúng gia tiên, nhằm bày tỏ lòng thành và hướng về cội nguồn.
Bánh trôi và bánh chay của người Việt không giống với bánh trôi của Trung Quốc, mà nó sẽ mang trong mình nét đặc trưng riêng của nền ẩm thực Việt Nam. Người Việt Nam cũng hay gọi ngày Tết Hàn Thực là Tết bánh trôi, bánh chay nhiều hơn. Việc dùng bánh trôi, bánh chay để cúng mang rất nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Đây là sự kết tinh của văn hóa Việt, thấm đẫm linh hồn và bản sắc dân tộc Việt Nam.
Tuy Tết Hàn Thực có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng nó vẫn mang ý nghĩa đối với người Việt Nam. Đây cũng là dịp Tết để con cháu thể hiện lòng biết ơn đối với ông bà tổ tiên cũng như mong muốn những điều tốt đẹp sẽ đến với gia đình. Hy vọng qua những chia sẻ trên sẽ giúp bạn biết được Tết Hàn Thực cúng gì cho đúng và đầy đủ, để thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên.
Không cần đồ ăn mặn, mâm cỗ chay ngày Tết vẫn hấp dẫn với những món đặc biệt sau
Sau đây chúng tôi mời các bạn cùng tham khảo các món chay ngày Tết để làm phong phú, đa dạng thực đơn của gia đình trong những ngày đầu xuân.
