La hán - loại "quả trường sinh" cháy hàng trong mùa nắng nóng vì khả năng tăng sức đề kháng cực mạnh mẽ

Đặc điểm của quả la hán

La hán có tên khoa học là Momordica grosvenori Swingle, là loại cây thuộc loại thân leo sống quanh năm. 

Thân cây có thể dài từ 1-3 m, dọc thân cây có nhiều tua cuốn, lá hình tim nhọn, chiều dài lá khoảng 10-20 cm, rộng 3,5-12cm, hoa mọc theo chùm, mỗi chùm 3-5 bông, cánh hoa mỏng màu vàng nhạt. Cây la hán được trồng nhiều ở miền bắc Thái Lan và miền nam Trung Quốc.

Quả la hán có hình cầu, đường kính 5-8 cm, màu xanh lục. Khi phơi khô, mỏ quả la hán chuyển sang màu nâu vàng hoặc nâu đen, bên ngoài bóng và phủ một lớp nhung mỏng. Quả la hán có vị bùi, ngon ngọt. Những quả này thường được thu hái vào tháng 7 đến tháng 9 hàng năm. Những quả già, to và lắc có tiếng kêu sẽ được hái mang về phơi trước khi sử dụng.

Theo kết quả nghiên cứu, trong la hán quả có chứa các thành phần chính gồm

• Đường (Fructose, glucose,...) với tỷ lệ khoảng 25 - 38%.

• Protein với tỷ lệ là 8 - 13%.

• Axit béo chiếm khoảng 41%.

• Chất ngọt.

• Hỗn hợp Mogrosid có vị ngọt cao gấp khoảng 300 so với đường mía.

• Vitamin C.

• Một số khoáng chất vi lượng cần thiết cho cơ thể.

Theo đông y, quả la hán có vị ngọt, tính mát, không độc; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, thông huyết, nhuận tràng, long đờm, giảm ho, trị táo bón, nóng trong người, đại tiện ra máu, ho gà, ho có đờm, viêm phế quản, viêm họng, dị ứng, lao phổi…

Các tác dụng với sức khỏe của la hán quả

Các tác dụng với sức khỏe mà quả la hán đem đến có thể kể đến như sau:

Tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch 

Các nghiên cứu đã chỉ ra, trong quả la hán có chứa thành phần giúp cải thiện, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể. Do đó, làm giảm các nguy cơ bị tấn công bởi các vi khuẩn, nấm gây bệnh.

Hỗ trợ điều trị các bệnh hô hấp, tim mạch

Theo các chuyên gia, sử dụng nước quả la hán có tác dụng cao trong ngăn ngừa cũng như điều trị các bệnh lý về hô hấp như viêm thanh quản, ho khan kéo dài, viêm amidan,.. Bên cạnh đó, loại quả này cũng có tác dụng giảm nhẹ triệu chứng bệnh lý tim mạch với người bệnh bị cao huyết áp, xơ cứng động mạch,...

Trị táo bón, thanh nhiệt cho cơ thể

Sử dụng quả la hán kết hợp với táo đỏ và đem đi nấu nước có thể thanh nhiệt, làm mát có thể nhanh chóng hơn. Chính vì vậy, các tình trạng táo bón cũng được khắc phục .

Bên cạnh đó, quả la hán còn có tính kháng viêm, chống lại các tình trạng viêm nhiễm, giảm đau sưng mà bạn có thể tận dụng.

Chứa nhiều chất chống oxy hóa

Trong quả la hán có chứa nhiều mogrosid - thành phần tạo nên vị ngọt đặc trưng của quả. Chất này cũng đã được khoa học chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ. Nó giúp làm chậm quá trình lão hóa, bảo vệ các tế bào trong cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do và ngăn ngừa bệnh tật.

Ngăn ngừa béo phì và tiểu đường

Vị ngọt tự nhiên trong loại quả la hán có thể thay thế đường khi chế biến một số món ăn, thức uống. Loại dược liệu này cũng chứa hàm lượng calo tương đối thấp nên đặc biệt có lợi cho những người mắc bệnh béo phì và tiểu đường. Người dùng thường xuyên cũng giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm này.

Trong nhiều thế kỷ, y học cổ truyền Trung Quốc cũng đã sử dụng quả la hán như một phương pháp điều trị bệnh tiểu đường. Loại thảo mộc này hoạt động bằng cách giảm lượng đường trong máu, kích thích tuyến tụy sản xuất nhiều insulin hơn, từ đó làm giảm các triệu chứng của bệnh tiểu đường một cách tự nhiên.

Một số bài thuốc được chế biến từ quả la hán

Một số bài thuốc được chế biến từ quả la hán bao gồm:

• Nước quả la hán: chuẩn bị từ 1-2 quả la hán và nghiền vụn, pha hãm như pha trà hoặc có thể nấu thành nước uống thường ngày từ 1-2 lần. Sử dụng rất tốt cho người bị viêm họng hoặc mất tiếng, cảm nắng, táo bón.
• Nước la hán hạnh nhân: chuẩn bị 1 quả la hán và 10 gram hạnh nhân. La hán nghiền đập vụn, sau đó sắc cùng hạnh nhân lấy nước. Ngày sắc 1 lần hoặc hãm lấy nước uống. Nước la hán hạnh nhân rất tốt cho người bệnh bị viêm phế quản, cảm mạo ho có nhiều đờm.
• Nước la hán mứt hồng: nguyên liệu bao gồm 1 quả la hán và 1 quả mứt hồng. Quả la hán nghiền đập vụn và cho vào nồi, thêm nước để sắc ngày 1 lần. Nước la hán mứt hồng sử dụng rất tốt cho trường hợp bị dị ứng, ho gà (ho dài ngày thành từng cơn).
• Nước la hán bàng đại hải: Chuẩn bị nguyên liệu bao gồm 1 quả la hán, 2 hoặc 3 hạt bàng đại hải. Đầu tiên, nghiền đập vụn quả la hán, sau đó nấu sắc kỹ, và cuối cùng là chia lấy nước uống trong ngày. Nước la hán bàng đại hải dùng trong điều trị đại tiện táo kết và đường ruột táo nhiệt.
• Siro bối mẫu la hán quả: nguyên liệu gồm có xuyên bối mẫu 10 gram và la hán 1 quả. La hán nghiền đập vụn, có thể cho thêm một ít đường hoặc mật lượng thích hợp, nấu sắc kỹ và chia làm 2 lần ăn trong ngày. Sử dụng siro bối mẫu la hán quả cho người mắc bệnh lao phổi, viêm khí phế quản, viêm họng khô có sốt, ho khan ít đờm.
• Canh la hán: la hán quả 50 gram, thịt lợn nạc 100 gram. La hán thái thành từng lát và cho vào nồi, đổ nước đun kỹ, cho thịt nạc vào nấu canh, có thể cho thêm bột gia vị sao cho phù hợp với khẩu vị và sử dụng món canh la hán ăn với cơm trong ngày. Món canh này giúp hỗ trợ điều trị bệnh lao rất tốt.

Lưu ý khi dùng quả la hán

• Chỉ nên sử dụng 1-2 quả la hán mỗi ngày do loại quả này có tính hàn và chứa nhiều chất dinh dưỡng, nếu sử dụng quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa...
• Bà bầu không nên dùng quả la hán với các loại thảo dược, thực phẩm chức năng khác hoặc các loại thuốc trị bệnh.