Nhiều người cảm thấy kinh hoàng và không khỏi bất an khi hàng chục nghìn tấn dầu ăn dành cho vật nuôi có thể trót lọt vào chuỗi thực phẩm cho người mà không bị phát hiện trong nhiều năm. Đồng thời dư luận cũng đặt câu hỏi về trách nhiệm giám sát, hậu kiểm, truy xuất nguồn gốc sản phẩm thực phẩm có đang quá lỏng lẻo.
- Kinh hoàng vụ sản xuất dầu ăn cho người từ thức ăn chăn nuôi: Chỉ trong 3 năm đã thu về 8.200 tỷ đồng
- Nóng: Bộ Y tế lên tiếng vụ 'hô biến' hàng chục nghìn tấn dầu chăn nuôi thành dầu ăn cho người
Theo thông tin từ VTC News, tối 24/6, Đài truyền hình Việt Nam (VTV) đăng tải thông tin Công an tỉnh Hưng Yên phối hợp với các cơ quan chức năng đã triệt phá một đường dây sản xuất và tiêu thụ dầu ăn giả có quy mô lên tới hàng chục nghìn tấn. Đường dây sản xuất dầu ăn giả quy mô lớn này liên quan đến nhiều doanh nghiệp trên cả nước.
Nơi tiêu thụ chính được các đối tượng nhắm đến là những bếp ăn tập thể, nhà hàng, quán xá, kể cả những làng nghề chế biến bánh kẹo, đồ ăn vặt cho trẻ em...
VTV nhấn mạnh, Ofood là một nhãn hiệu thực phẩm của Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Nhật Minh Food. Dầu ăn Ofood được tiêu thụ với số lượng cực lớn ra thị trường mỗi năm.
Song, điều khiến nhiều người không thể tin nổi là lượng lớn dầu ăn cho người này lại có nguồn gốc từ dầu thực vật để làm thức ăn chăn nuôi.
Để che giấu hành vi của mình, nhóm chủ mưu sử dụng đường ống ngầm bơm dầu từ bồn chứa nguyên liệu dành cho vật nuôi sang bồn chứa dầu dùng cho người. Sau đó, họ công bố sản phẩm là dầu ăn bổ sung vitamin A, nhưng kết quả kiểm nghiệm của cơ quan chức năng cho thấy không hề có thành phần này.
Bước đầu xác định các đối tượng đã bán hàng chục nghìn tấn dầu thực vật không đảm bảo chất lượng cho người tiêu dùng.
Ngoài số sản phẩm đã đến tay người tiêu dùng, cơ quan Công an tỉnh Hưng Yên đã thu giữ hơn 1.000 tấn dầu nhập lậu. Cơ quan công an cũng đã khởi tố 3 bị can là các đối tượng cầm đầu điều hành đường dây về tội: sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm và buôn lậu.
Trong đường dây sản xuất hàng giả này có Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu An Hưng Phước. Đây là một trong những doanh nghiệp nhập khẩu dầu thực vật có quy mô lớn.
Ước tính doanh thu trong 3 năm gần đây của các công ty lên tới hơn 8.200 tỷ đồng, trong đó có công ty đã hoạt động liên tục 14 năm với doanh thu hàng năm lên đến 4.500 tỷ đồng.
Trước thông tin Công an tỉnh Hưng Yên triệt phá đường dây sản xuất, tiêu thụ dầu ăn giả với quy mô đặc biệt lớn, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) phát đi cảnh báo khẩn cấp, nhấn mạnh rằng đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định về an toàn thực phẩm, tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với sức khỏe cộng đồng.
Cục An toàn thực phẩm đưa ra hàng loạt khuyến cáo đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là các bếp ăn tập thể, đơn vị cung cấp suất ăn sẵn.
Theo đó, các cơ sở cần yêu cầu nhà cung cấp làm rõ hồ sơ công bố chất lượng và xuất xứ nguyên liệu, không được chỉ dựa vào bao bì hoặc nhãn mác. Bên cạnh đó không sử dụng nguyên liệu không đúng mục đích công bố trong chế biến thực phẩm, kể cả khi có đủ hóa đơn, chứng từ.
Theo thông tin từ VietNamNet, sáng 25/6, trao đổi với PV VietNamNet về vụ việc, đại diện Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cho biết: “Chúng tôi đang tìm hiểu thông tin để xem họ công bố sản phẩm đó như thế nào".
Vị đại diện cho biết, theo phân công trách nhiệm quản lý nhà nước, dầu thực vật thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương. Tuy nhiên, nếu sản phẩm có bổ sung vi chất khác ngoài vitamin A (là vi chất bắt buộc theo Nghị định 09), thì thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Y tế.
Về phân cấp quản lý, hiện nay đã giao quyền cho UBND các tỉnh thực hiện việc kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm.
"Trong trường hợp dầu thực vật không bổ sung vi chất và thuộc trách nhiệm của Bộ Công Thương, thì Bộ cũng đã phân cấp cho UBND các tỉnh quản lý", đại diện Cục Công nghiệp cho biết trên VietNamNet. Theo ông, tùy vào từng địa phương, UBND tỉnh có thể giao cho Sở Y tế hoặc Sở Công Thương làm đầu mối quản lý.
Với tỉnh Hưng Yên, theo tìm hiểu sơ bộ của Cục Công nghiệp, địa phương này giao Sở Công Thương làm đơn vị tiếp nhận bản tự công bố sản phẩm theo Nghị định 15.
Theo quy định tại Nghị định 15, doanh nghiệp có trách nhiệm tự công bố và chịu trách nhiệm về sản phẩm của mình, sau đó gửi bản công bố tới cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương. Sở Công Thương sẽ tiếp nhận bản công bố và thực hiện công tác hậu kiểm.
Về nguyên tắc, các sở, ngành địa phương chủ yếu tập trung vào việc tiếp nhận bản tự công bố và giám sát việc thực hiện trên địa bàn. Định kỳ vào cuối các tháng hành động hoặc trong báo cáo năm, các sở sẽ tổng hợp số lượng bản công bố đã tiếp nhận trong các lĩnh vực được phân công quản lý; nếu phát sinh vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm, sẽ báo cáo và phản ánh lên trên.
"Cách quản lý hiện nay là như vậy. Nghị định 15 quy định khá mở, tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp tự công bố và tự chịu trách nhiệm về sản phẩm, không phải xin giấy phép", đại diện Cục Công nghiệp cho biết trên VietNamNet. "Chỉ một số sản phẩm đặc thù như thuốc, thực phẩm chức năng... mới phải đăng ký vì thuộc phạm vi quản lý chặt chẽ của Bộ Y tế. Đối với các sản phẩm thuộc Bộ Công Thương quản lý, doanh nghiệp chỉ cần tự công bố mà không cần xin giấy gì cả".
Vị này cũng cho biết, ngay cả việc cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm cho cơ sở sản xuất, hiện nay phần lớn đã được phân cấp về cho địa phương quản lý.
Vụ sản xuất dầu ăn cho người từ thức ăn chăn nuôi: Nguy hại thế nào, làm sao để nhận biết?
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, Trường đại học Bách khoa Hà Nội, dầu ăn dùng trong thức ăn chăn nuôi khi chế biến cho người thường không để lại dấu hiệu rõ ràng.
