Đức Phật nói có 4 kiểu người sợ chết, đa phần chúng ta là kiểu thứ nhất

Một hôm, có một người Bà la môn tên là Janussoni tới gặp Đức Phật. Janussoni hỏi Đức Phật rằng: "Thưa Đức Phật, chắc hẳn là ai cũng sợ chết có đúng không ạ?"

Đức Phật lắc đầu và nói: "Đúng là có những người thì sợ chết, nhưng cũng có những người không hề sợ cái chết".

Janussoni tỏ ra rất ngạc nhiên, mới hỏi lại Đức Phật rằng: "Lại có những người không sợ cái chết hay sao, thưa Đức Phật? Họ là những ai vậy?".

Đức Phật nói rằng, có 4 kiểu người không sợ cái chết.

Thứ nhất, đó là những người đã bỏ được ham muốn, không còn chạy theo hư vinh, vật chất hay dục sắc.

Thứ 2, đó là những người có nhận thức đầy đủ về cơ thể mình. Họ hiểu rằng cơ thể con người là thứ vật chất không thể tồn tại vĩnh viễn, và việc già đi, bệnh tật rồi cái chết sẽ là những quy luật tất yếu của tạo hóa, không có gì cần phải sợ hãi.

Thứ 3, những người thường làm việc thiện, sẽ có tâm rất thanh thản, nhẹ nhàng, không còn gì phải hối tiếc khi cận kề với cái chết.

Thứ 4 là những người đã được giác ngộ, hiểu rõ về Phật pháp, không còn hồ nghi hay băn khoăn điều gì nữa. Họ sẽ là những người hiểu được trần gian chỉ là cõi tạm mà thôi, và cái chết không phải là sự kết thúc, mà là một khởi đầu mới ở một thế giới khác.

Nếu hiểu rõ về Phật pháp, ta sẽ thấy rằng tất cả những sự vui thích mà ta cảm nhận được bằng các giác quan, cơ thể ta, suy nghĩ và tình cảm của ta, bao gồm cả nỗi sợ hãi, đều là những thứ tồn tại một cách có điều kiện, và không phải là vĩnh viễn.

"Vậy những ai thì sợ chết, thưa Đức Phật?", Janussoni lại hỏi.

Đức Phật khoan thai nói rằng, ngược lại với 4 kiểu người nói trên sẽ là những người luôn bị cái chết ám ảnh.

Thứ nhất là những người chưa bỏ được ham muốn về vật chất và dục sắc. Họ lo sợ rằng sau khi sang thế giới bên kia, họ sẽ chẳng còn có được những thứ này.

Thứ 2 là những người tự yêu bản thân đến mức phát cuồng. Họ cho rằng thân thể đại diện cho chính họ, họ lo sợ khi thấy nó già đi, tàn tạ, bệnh tật và lo sợ cái chết sẽ làm cho họ mất đi cái thân thể ấy.

Thứ 3, đó là những người chỉ làm việc ác, chưa làm được việc gì tốt đẹp cho đời, luôn sợ bị người khác ám hại, và lo sợ sau khi chết, họ sẽ phải trả giá ở thế giới bên kia.

Thứ 4, đó là những người có tâm chưa vững, không hiểu Phật pháp, luôn sống trong sự bất an, nghi ngờ hiện tại, lo sợ tương lai.  

Lời bàn: Trong cuốn Kinh Vô Úy (Abhaya Sutta), Đức Phật giải thích tại sao chúng ta nên vượt lên trên nỗi sợ về cái chết.

Khi chúng ta sợ chết là chúng ta đang tự đày đọa bản thân trong cuộc sống này. Ngược lại, khi có thể vượt qua nỗi sợ hãi muôn thuở của nhân loại là cái chết thì chúng ta sẽ luôn cảm thấy ung dung, tự tại và tận hưởng được từng khoảnh khắc nhỏ trong cuộc sống.