Ăn hạt rất tốt cho sức khỏe, nhưng 2 loại hạt này thì nên tránh xa vì cực độc, rất dễ gây ung thư

Bên cạnh việc là một món ăn ngon được ưa thích, các loại hạt còn là một nguồn thực phẩm dinh dưỡng cho sức khỏe con người. Các món như hạt điều, hạt óc chó, quả phỉ, hạt bí,... chứa các dưỡng chất đa dạng và có thể ăn hằng ngày. Thế nhưng các chuyên gia y khoa cảnh báo có 2 loại hạt được xác nhận là không những không có lợi mà còn độc hại rất cần chú ý:

Hạt bị mốc

Các loại hạt bị mốc là một vấn đề nghiêm trọng về an toàn thực phẩm, đặc biệt đối với đậu phộng, hạnh nhân, quả óc chó và các loại hạt dễ bị ẩm khác. Trong quá trình bảo quản, vận chuyển, những thực phẩm này nếu điều kiện không thích hợp như nhiệt độ, độ ẩm quá cao có thể khiến chúng bị nhiễm các loại nấm mốc như Aspergillus aflatoxin và Aspergillus parasiticus.

Những loại nấm mốc này sẽ nhân lên trong điều kiện thích hợp và sinh ra độc tố nấm mốc có độc tính cao như aflatoxin B1. Aflatoxin B1 là một chất rất nguy hiểm. Nó được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào loại chất gây ung thư loại I, nghĩa là có nguy cơ gây ung thư cho con người. Aflatoxin B1 rất độc, độc gấp 68 lần asen và có thể gây tổn thương rất nghiêm trọng cho gan con người. Ăn thực phẩm chứa aflatoxin B1 trong thời gian dài có thể gây ung thư gan.

Các loại hạt được chế biến quá kỹ

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại hạt qua chế biến, tẩm ướp gia vị... Những loại hạt được chế biến quá kỹ này không tốt cho sức khỏe. Một lượng lớn đường, muối, bơ thực vật và các gia vị khác thường được thêm vào trong quá trình chế biến.

Mặc dù những gia vị này có thể làm cho các loại hạt ngon hơn nhưng ăn quá nhiều chúng sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn. Ví dụ như các loại hạt ngào đường/muối/bơ hoàn toàn không tốt. Chế độ ăn nhiều đường dễ dẫn đến béo phì và làm tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư tuyến tụy và các bệnh khác. Ăn quá nhiều muối có liên quan chặt chẽ đến ung thư dạ dày, ung thư thực quản và các bệnh khác. Trong khi đó, bơ có thể chứa axit béo chuyển hóa, được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.

Ngoài ra, còn có một số loại hạt yêu cầu nhiệt độ cao trong quá trình chế biến như rang, chiên... Mặc dù chế biến ở nhiệt độ cao có thể làm cho hạt giòn hơn nhưng nó cũng có thể khiến các chất dinh dưỡng trong hạt bị hư hỏng. Tệ hơn nữa, nhiệt độ cao còn có thể tạo ra các chất có hại như acrylamide. Acrylamide là chất được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế xếp vào loại chất gây ung thư loại 2A và có liên quan đến ung thư phổi, ung thư bàng quang và các bệnh khác.

Các loại hạt rất tốt cho sức khỏe

Các loại hạt (hạt điều, hạnh nhân, hạt dẻ, hướng dương, mắc ca, hạt lạc, óc chó…) là một trong những món ăn vặt lành mạnh tốt cho sức khỏe vì chúng chứa nhiều chất xơ, protein, chất béo lành mạnh và rất ít carbohydrate.

Sự kết hợp của chất béo lành mạnh, protein và chất xơ trong các loại hạt làm chậm quá trình tiêu hóa và giúp ổn định đường huyết, do đó rất tốt cho người bệnh đái tháo đường, thừa cân béo phì.

Ăn các loại hạt sẽ làm cho cơ thể có cảm giác no lâu, vì thế sẽ hạn chế được việc ăn vặt thường xuyên. Ngay cả khi ăn những bữa ăn nhẹ, với việc sử dụng các loại hạt hoặc một số đồ ăn lành mạnh khác sẽ hạn chế với những đồ ăn vặt có hại cho sức khỏe như: thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn vốn chứa nhiều muối, đường, phụ gia và chất béo bão hòa.

Các nghiên cứu cho thấy, những người ăn các loại hạt có xu hướng khỏe mạnh hơn và có ít nguy cơ mắc bệnh hơn. Hàm lượng chất béo lành mạnh trong các loại hạt có thể giúp cải thiện kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Chất béo không bão hòa bao gồm chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, là những loại chất béo lành mạnh tốt cho cơ thể và mang lại nhiều lợi ích cho hệ tim mạch.

Chất béo không bão hòa đơn có mặt trong nhiều loại hạt như: hạnh nhân, hạt điều, hồ đào, đậu phộng… Chất béo không bão hòa đa có trong các loại quả và hạt như hạt lanh, quả óc chó...

Các loại hạt cũng chứa nhiều vitamin E và magiê. Đặc biệt là magiê, một khoáng chất giúp điều chỉnh khả năng insulin hấp thụ glucose từ máu để hỗ trợ giảm lượng đường trong máu. Do đó có lợi đối với người bệnh đái tháo đường.

Cách chọn hạt cho an toàn

Khi chọn các loại hạt, trước tiên bạn phải bắt đầu từ hình thức bên ngoài của chúng. Lấy quả óc chó làm ví dụ. Vỏ quả óc chó tốt phải có màu nâu sẫm, trông chắc chắn và có hình dạng đều đặn, không thiếu các góc hoặc hình dạng kỳ quặc.

Đối với hạt điều cũng vậy, bạn phải chọn những hạt còn nguyên hình lưỡi liềm. Nếu bạn thấy các loại hạt có màu sẫm, có vết nứt hoặc biến dạng, hãy tránh xa. Điều này thường có nghĩa là chúng đã được bảo quản quá lâu và độ tươi cũng như chất lượng không tốt.

Tiếp theo, bạn có thể lắc nhẹ nhàng khi lắc hạt tươi sẽ phát ra âm thanh giòn và dễ chịu. Nếu nó phát ra âm thanh bị bóp nghẹt khi lắc hoặc bạn nghe thấy âm thanh rỗng rõ ràng thì bạn nên cẩn thận, vì rất có thể bên trong đã bị côn trùng ăn hoặc đã xuống cấp.

Mùi cũng là một cách để nhận biết chất lượng của các loại hạt. Các loại hạt tươi có mùi thơm, chẳng hạn như quả óc chó có mùi đậm đà độc đáo và hạt điều có mùi thơm nhẹ.

Nếu bạn ngửi thấy mùi mốc, lạ hoặc đặc biệt hăng, điều đó có nghĩa là những loại hạt này có thể không còn tươi nữa và bạn sẽ không cảm thấy an tâm khi ăn chúng khi mua về nhà.

Nói chung, các loại hạt nặng hơn có xu hướng có chất lượng tốt hơn vì cùi bên trong các loại hạt nặng hơn sẽ đầy hơn và có vị ngon hơn. Vì vậy khi mua các loại hạt bạn có thể so sánh một số loại và chọn loại nặng.

Cuối cùng, có một yếu tố cần xem xét, đó là nơi xuất xứ. Các loại hạt được sản xuất ở những nơi khác nhau có thể có chất lượng và hương vị khác nhau. Khi mua, bạn có thể hỏi người bán hạt được sản xuất ở đâu và cố gắng chọn những hạt có nguồn gốc rõ ràng.

Để ngăn ngừa tình trạng ngộ độc do ăn phải độc tố của vi nấm, người dân cần áp dụng các biện pháp đề phòng như:

- Không mua và sử dụng các loại lương thực, thực phẩm đã bị mốc như: Lạc, đậu nành, gạo, ngô, bánh ngọt, mứt...

- Không được đãi, rửa các lương thực, thực phẩm đã bị mốc để sử dụng trở lại vì độc tố sẽ còn lại bên trong.

- Khi sử dụng thực phẩm có biểu hiện của nhiễm độc, ngộ độc thức ăn hoặc nghi ngờ bị ngộ độc, người dân phải đình chỉ việc sử dụng thức ăn đó và giữ toàn bộ thức ăn thừa, chất nôn, phân, nước tiểu… để gửi đi xét nghiệm. Hãy báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để điều tra xác minh và kịp thời tổ chức cấp cứu người ngộ độc.