Hà Kiều Anh nhận là công chúa đời thứ 7 dòng dõi vua Minh Mạng, hậu duệ nhà Nguyễn phản đối: Không chính xác!

Hoa hậu Hà Kiều Anh được khán giả biết đến với danh xưng con nhà trâm anh thế phiệt, dòng dõi cao quý. Và mới đây thêm chi tiết cô là con cháu vua chúa càng khiến người ta xuýt xoa ngưỡng mộ. Thông tin được lan truyền từ Facebook của Hà Kiều Anh bởi bài đăng sau: “Vua Minh Mạng có Hoàng tử thứ 11 tên là Tuy Lý Vương. Ông Tuy Lý Vương được dân yêu mến gọi là ông quan 3: quan Thơ (ông làm thơ rất hay), quan nông (ông thường hay mặc quần áo nâu hướng dẫn dân làm ruộng), quan Hiếu (ông rất có Hiếu với mẹ - ông đã đón mẹ mình lúc đó là vợ Vua, bà là Lê Thị Ái gọi là Lê Tiệp Dư Từ, về ở Phủ Tuy Lý Vương của mình để phụng dưỡng suốt đời cho đến lúc bà mất). Phủ Tuy Lý Vương đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia".

Tiếp đó Hà Kiều Anh giải thích thêm vì sao mình là "công chúa" nhà Nguyễn và còn nhắc đến bà nội để khẳng định cho gia thế của mình: “Ông Tuy Lý Vương đẻ ra cậu con trai được gọi là Hương Ngãi (tên hồi xưa của các con Vua cháu Chúa, thường được gọi theo chức danh), ông Hương Ngãi (hay còn gọi là ông Hường Nhã) đẻ ra 4 con trai và 3 cô con gái, trong đó có bà Công Tằng Tôn Nữ Truyền Kinh - là bà cố nội của mình. Bà Công Tằng Tôn Nữ Truyền Kinh là vợ thứ 3 của ông Nguyễn Tăng Lộc, cũng là một ông quan trong Triều đình nhà Nguyễn, bà là một người cực kỳ xinh đẹp, có thể nói là đẹp nghiêng nước nghiêng thành với làn da trắng muốt không tỳ vết. Chỉ tiếc là bà mất rất trẻ khi mới 36 tuổi và mất vì bệnh đậu mùa. Nhưng bà đã sinh được 2 người con: 1 nam, 1 nữ và nữ là bà Nguyễn Tăng Diệu Hương - Bà nội của mình. Thảo nào Bà nội lúc nào cũng nói: Bà là con Vua cháu Chúa, con cũng là “công chúa” đời thứ 7 đấy". Có thể thấy cô khá tự hào về dòng dõi của mình. Sau khi bài đăng lên sóng hàng chục người vào bình luận, cho rằng ngoài nhan sắc xinh đẹp thì với gia thế khủng như vậy hoa hậu khó có ai sánh bằng trong giới showbiz.

Ngay sau đó sự việc trên đã đến tai những người am hiểu lịch sử Việt Nam và đại diện hậu duệ Nguyễn Phước tộc đã lên tiếng đính chính để tránh gây hiểu lầm và hoang mang dư luận.

Theo lịch sử chính thống được ghi chép lại, nhà Nguyễn không có bất kì người phụ nữ nào là "Tiệp Phi". Người mà Hoa hậu Hà Kiều Anh đề cập đến thực ra là Bà Tiệp dư Lê Thị Ái, thụy Tịnh Nhu, bà là phi tần của Hoàng đế Minh Mạng và là sinh mẫu của Tuy Lý Vương (Nguyễn Phước Miên Trinh).

Theo thông tin từ Nguyễn Phước tộc - con cháu trực hệ của các Vua Chúa triều Nguyễn, Tuy Lý Vương Miên Trinh có nhiều người con trai, trong đó có một người con trai tên là Hường Ngải (洪 艾), chứ không phải Ngãi - 騃). Bởi vì con cháu Tuy Lý Vương được Vua Minh Mạng ban bộ Thảo (艹) để chọn chữ đặt tên cho con cháu.

Như vậy, Hà Kiều Anh đã tiếp tục có sai lầm trong cách gọi tên của tổ tiên khi gọi nhân vật lịch sử là Hương Ngãi trong khi thực chất là Hường Ngải. Cô gọi chức danh "Tuy Lý Vương" là tên gọi cũng sai vì đây là tước hiệu mà triều đình ban tặng cho ông Nguyễn Phước Miên Trinh để tỏ rõ vị thế hoàng thân quốc thích, không phải tên riêng.

Bác Nguyễn Phước Vĩnh Khánh, hậu duệ trực tiếp của Tuy Lý Vương Nguyễn Phước Miên Trinh và hiện đang giữ chức Phó phòng Tuy Lý Vương, Hội viên Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Huế, cũng cho biết trên Pháp Luật và Bạn Đọc: "Không cần nói dài dòng, chỉ nhìn vào mấy dòng cô ấy tự xưng là đủ hiểu. Cô ấy là cháu chắt chút chít chiu... của ông Hoàng Thơ Tuy Lý Vương (tính theo kê khai của cô ấy) là khoảng 7 đời kể từ ngài Tuy Lý (du di tạm cho là ngang chữ Bảo). Chỉ chừng đó thôi thì sao gọi là "công chúa". Chưa kể, cô ấy kê khai bà cụ cố cố chi đó con của cụ Hường Ngải 洪 艾 (con trai ngài Tuy Lý Vương - Miên Trinh) thì bà phải ngang hàng chữ Ưng (tức là Công Tôn Nữ) thì Hà Kiều Anh cho bà thành Công Tằng Tôn Nữ (tức mới ngang chữ Bửu). Vậy đó là đủ hiểu gia thế của ‘công chúa’ ni rồi.

Xin thưa: Tôi là hậu duệ đời thứ 5 của đức Tuy Lý Vương, và hiện đang là Phó Phòng Tuy Lý Vương. Tôi xin khẳng định: đúng là ngài Tuy Lý Vương - Miên Trinh có một người con trai tên là Hường Ngải (洪 艾) (chứ không phải Ngãi 騃). Bởi vì con cháu ngài Tuy Lý được ban bộ Thảo (艹) để chọn chữ đặt tên cho con cháu. Sơ bộ vài ý kiến đóng góp vô ‘vụ việc’ ‘Giải cứu công chúa’ này. Tóm lại cô Hà Kiều Anh đúng là con cháu có họ hàng... xa xa xa của Phủ Tuy Lý Vương, nhưng là ‘công chúa đời thứ 7’ thì không thể".

Riêng Tôn Thất Minh Khôi - hậu duệ Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát, vị chúa thứ 8 triều Nguyễn (người sáng lập trang Thiên Nam lịch đại hậu phi, chuyên cung cấp thông tin về hậu phi, nội cung sử Việt) chia sẻ trên Thanh Niên rằng: “Hoa hậu Hà Kiều Anh không phải "công chúa" đời thứ 7 triều Nguyễn như chị tự xưng!”.

Minh Khôi còn cho biết thêm rằng sở dĩ anh lên tiếng vì câu chuyện từ trang Facebook của Hà Kiều Anh được rất nhiều các báo, trang mạng trích dẫn lại, các trang cộng đồng cũng thay phiên repost, càng khiến thông tin sai được lưu truyền. Anh khẳng định: "Mình xin chỉ những lỗi sai về kiến thức cực kỳ cơ bản nhưng rất nghiêm trọng mà chị Hà Kiều Anh đã mắc phải trong bài đăng của mình".

Nguyên văn bài phân tích của Tôn Thất Minh Khôi trên trang cá nhân dựa theo tư liệu và tài liệu mà Tôn Thất Minh Khôi tra cứu từ Khâm Định Đại Nam Hội điển Sự lệ (Nội các triều Nguyễn); Đại Nam Thực lục (Quốc Sử quán triều Nguyễn); Đại Nam Liệt truyện (Quốc sử quán triều Nguyễn); Nguyễn Phước tộc Thế phả (Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước tộc):

Thứ nhất, chị Hà Kiều Anh khẳng định: "Ông rất có Hiếu với mẹ - ông đã đón mẹ mình lúc đó là vợ Vua, gọi là Tiệp Phi, về ở Phủ Tuy Lý Vương của mình để phụng dưỡng suốt đời cho đến lúc bà mất". Nhà Nguyễn không có bất kì vị nào là Tiệp Phi cả, người mà chị đề cập đến thực ra là Bà Tiệp dư Lê Thị Ái, thụy Tịnh Nhu, bà là ngự thiếp của Hoàng đế Minh Mạng và là sinh mẫu của Tuy Lý vương Miên Trinh.

Năm Minh Mạng thứ 17 (1836), Thánh Tổ đặt ngôi Hoàng Quý phi để phụ giúp Hoàng hậu, ở dưới chia thành 9 bậc gọi là Cửu giai. Bậc Phi mà chị Hà Kiều Anh tưởng tượng nằm ở hàng Nhất giai & Nhị giai trong khi thực sự thì sinh mẫu của Tuy Lý vương chỉ là Tiệp dư ở hàng Lục giai, tức cách nhau đến 4-5 bậc. Với thông tin được cung cấp, chị Hà Kiều Anh đã thay mặt Hoàng đế triều Nguyễn, thay mặt Hoàng Thái hậu để tự đặt thụy hiệu, truy thăng người quá cố từ Tiệp dư lên thẳng hàng Phi vị, quả thật là không phải dạng vừa....

Thứ hai, chị Hà Kiều Anh lại tiếp tục: "Ông Tuy Lý Vương đẻ ra cậu con trai được gọi là Hương Ngãi (tên hồi xưa của các con Vua cháu Chúa, thường được gọi theo chức danh), ông Hương Ngãi (hay còn gọi là ông Hường Ngãi". Chị Hà Kiều Anh một lần nữa thay mặt Hoàng đế Minh Mạng và Hội đồng Tôn Nhơn Phủ để... chế tên cho các Hoàng tôn.

Sự thật là theo Đế Hệ thi được Hoàng đế Minh Mạng viết, những người con trai ruột của Ngài sẽ có tên lót là chữ Miên, những người cháu (hoàng tôn) sau đó lấy tên lót chữ Hồng (đọc chệch là Hường), đời kế tiếp lần lượt là Ưng/ Bửu/ Vĩnh/ Bảo/... Và trong số 20 chữ trong Đế Hệ thi của Đức Thánh Tổ, chẳng có chữ Hương nào ở đây cả và chị xem đây là "chức danh" (?!) nhưng cũng may mắn là sau đó chị đã có gọi thêm được cái tên Hường Ngãi. Chứng tỏ chị và những người truyền tải thông tin cho chị không có hoặc có rất ít kiến thức về phép đặt tên trong nội tộc Hoàng phái.

Thứ ba, cái này có thể tạm thông cảm vì tùy thuộc cách phiên âm, hiện tại tra lại thông tin từ gia phả của Nguyễn Phước tộc, cụ Tuy Lý Vương Miên Trinh không có người con nào tên Hồng/ Hường Ngãi cả, có thể là 1 trong 2 cụ: Hồng Nhĩ hoặc Hồng Nhã. Cái này mình xin phép tra cứu thêm và hỏi thăm các cụ, các bác trong Nguyễn Phước tộc.

Thứ tư, chị Hà Kiều Anh cho biết bà nội của chị là con gái của bà Công Tằng Tôn Nữ Truyền Kinh với ông Nguyễn Tăng Lộc và chị kết luận: "Thảo nào Bà nội lúc nào cũng nói: Bà là con Vua cháu Chúa, con cũng là công chúa đời thứ 7 đấy!". Chị Hà Kiều Anh tiếp tục thay mặt Hoàng đế, Hoàng Thái hậu và Tôn Nhơn Phủ tự phong cho mình là Công chúa, cái này là lỗi kiến thức nặng nhất, nếu quay ngược về thời Nguyễn có thể tính là làm giả sách phong của Hoàng đế không nhỉ?

Chúng ta thường mặc định "Công chúa" là một danh hiệu mặc định cho tất cả những người con gái do Hoàng đế sinh ra, điều này chưa đúng ở triều Nguyễn. Những người con gái của Hoàng đế triều Nguyễn khi sinh ra chỉ được gọi là "Hoàng nữ", thông thường khi lớn lên và hạ giá lấy chồng thì mới được Hoàng đế sách phong làm Công chúa với một buổi lễ riêng, có sách bảo và phong hiệu hẳn hoi.

Nghĩa là một Công chúa triều Nguyễn phải hội tụ đủ 2 yếu tố: là một Hoàng nữ, con gái ruột của Hoàng đế và đã được cử hành lễ sách phong chính thức để nhận danh hiệu này. Các con gái của Hoàng đế Bảo Đại chỉ có thể gọi là Hoàng nữ Phương Mai, Hoàng nữ Phương Dung chứ gọi là Công chúa Phương Mai, Công chúa Phương Dung là hoàn toàn sai vì 2 bà chưa bao giờ có lễ sách phong Công chúa vì thời cuộc.

Bên cạnh tước vị Công chúa thì nhà Nguyễn sách phong Trưởng Công chúa cho các bậc chị em gái của Hoàng đế, Thái trưởng Công chúa cho các bậc cô dì của Hoàng đế. Bà cố ngoại của chị Hà Kiều Anh như chị nói là Công Tằng Tôn Nữ tất nhiên không phải là Công chúa như chị nói vì đâu nằm trong "danh sách nhân sự" có thể sách phong Công chúa? Chưa dừng lại ở đó, từ bà cố ngoại của chị truyền đến 3 đời nữa mới đến chị, mối liên hệ Hoàng phái của chị chắc chắn lại càng mong manh như những thông tin chị ghi trong bài viết của mình.

Kết luận: Chị Hà Kiều Anh gia thế hiện tại "khủng" thế nào không cần biết nhưng mình khẳng định là không hề khủng nếu tính trong Hoàng phái, đúng nghĩa đại bác bắn 10 ngày chưa tới, và xét ra còn thua cả mình hihi... Thế nên rất mong chị tỉnh mộng và đừng tự tiếm xưng mình là Công chúa đời thứ 7 nữa bởi vì chỉ có thể qua mặt những người không biết thôi. Cùng lắm chỉ có thể nói là có họ hàng xa với bên ngoại là cùng chứ Công chúa thì trăm lần không, nghìn lần không. Chị hoàn toàn có thể tự hào vì một chút sự liên hệ của mình với Hoàng phái, nhưng cũng cần rõ ràng để không tiếm vượt và tiếm xưng như thế.