Nóng: Người sản xuất, buôn bán thuốc giả có thể bị phạt tù chung thân hoặc tử hình

Theo VTC News, thời gian qua các cơ quan chức năng đấu tranh, ngăn chặn xử lý tội sản xuất, buôn bán thuốc giả có quy mô lớn trên cả nước. Độc giả đặt câu hỏi thuốc có hàm lượng thấp hơn so với quảng cáo có được gọi là thuốc giả hay không? Tội sản xuất và buôn bán thuốc giả sẽ bị xử phạt mức phạt cao nhất nào?

Trả lời thông tin này, Bộ Công an cho biết, thuốc có hàm lượng thấp hơn so với quảng cáo có thể bị coi là thuốc giả, nếu không đảm bảo đúng tiêu chuẩn chất lượng được đăng ký.

Cụ thể, theo Điều 6 Luật Dược năm 2016, thuốc giả bao gồm: Thuốc không có hoạt chất hoặc có hoạt chất nhưng không đúng hàm lượng, không đúng chất lượng như đã đăng ký; Có hoạt chất khác với hoạt chất ghi trên nhãn thuốc; Mạo danh nhãn hiệu, cơ sở sản xuất, nước sản xuất... Vì vậy, nếu thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp hơn thực tế so với đăng ký/ghi nhãn/quảng cáo thì thuộc nhóm thuốc giả, có thể gây nguy hại nghiêm trọng cho sức khỏe.

Theo Điều 194 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người sản xuất, buôn bán thuốc giả có thể bị phạt ở mức cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình, nếu:

Gây tử vong cho người;

Gây thiệt hại lớn về tài sản hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

Có tính chất tội phạm có tổ chức, tái phạm nguy hiểm.

Ngoài ra, người sản xuất, buôn bán thuốc giả còn có thể bị phạt tiền đến 100 triệu đồng; tịch thu toàn bộ tài sản liên quan hành vi phạm tội; cấm hành nghề hoặc cấm cư trú vĩnh viễn trong một số trường hợp.

Các công ty cung cấp hoạt chất để sản xuất lô thuốc giả phải chịu trách nhiệm, tùy vào mức độ liên quan. Trong trường hợp nếu công ty cung cấp hoạt chất biết rõ hoạt chất đó sẽ được dùng để sản xuất thuốc giả mà vẫn cố tình cung cấp thì có thể bị xem là đồng phạm, tổ chức hoặc giúp sức trong việc sản xuất thuốc giả, và bị xử lý hình sự như chủ thể chính.

Nếu công ty cung cấp hoạt chất không biết hoạt chất đó sẽ được dùng để sản xuất thuốc giả thì công ty cung cấp hoạt chất vẫn vi phạm các quy định quản lý hoạt chất (ví dụ: không kiểm soát nguồn gốc, bán cho đối tượng không đủ điều kiện), từ đó có thể bị xử lý hành chính, tịch thu hàng hóa, rút giấy phép...

Việc các công ty nhập khẩu, phân phối hoạt chất cho đơn vị không đủ điều kiện có thể bị xử lý hành chính theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến 100 triệu đồng, đồng thời thu hồi giấy phép, đình chỉ hoạt động.

Trong trường hợp nếu hành vi nhập khẩu, phân phối hoạt chất làm thuốc sai mục đích đó dẫn đến việc sản xuất thuốc giả, thuốc kém chất lượng, gây hậu quả nghiêm trọng thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 194 hoặc Điều 195 Bộ luật Hình sự.

Như trước đó báo Dân Trí đưa tin, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Thanh Hóa đã triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc giả với quy mô lớn, khởi tố bị can và bắt giữ 14 đối tượng.

Theo kết quả điều tra ban đầu của công an, nhận thấy thói quen của người dân thường mua theo thuốc tự kê đơn, nhóm đối tượng do Nguyễn Tiến Đạt (SN 1991, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) cầm đầu đã câu kết với nhóm của Trịnh Doãn Giáo (SN 1985, trú tại TPHCM) sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh giả, đặc biệt là thuốc trị xương khớp.

Các đối tượng đã đầu tư dây chuyền, máy móc sản xuất, đồng thời nghiên cứu các thành phần của thuốc tân dược. Sau đó, chúng đặt mua nguyên liệu là dược phẩm, dược liệu, thảo mộc không rõ nguồn gốc, xuất xứ rồi thuê nhân công làm thành thuốc giả, bán ra thị trường thông qua nhiều kênh phân phối khác nhau.

Từ năm 2021 đến khi bị bắt, tổng số tiền các đối tượng giao dịch trong buôn bán thuốc là 200 tỷ đồng.

Theo cơ quan công an, nhóm đối tượng này sử dụng thủ đoạn phạm tội mới. Chúng không làm giả các sản phẩm đang lưu hành trên thị trường mà tự đặt ra tên thuốc và tên công ty, trong đó phần lớn có trụ sở "ảo" ở nước ngoài như Malaysia, Singapore… nhằm đánh lừa người tiêu dùng.

Ngoài ra, các đối tượng thuê kho làm nơi sản xuất tại các khu vực vắng người qua lại, ngõ cụt, sâu trong hẻm. Sau đó, chúng thuê công nhân sản xuất là người nhà hoặc người quen, chủ yếu từ các địa phương khác. Trong quá trình sản xuất, công nhân ăn ở khép kín tại kho xưởng, không tiếp xúc với người dân xung quanh.

Sau khi sản xuất, dưới vỏ bọc là nhân viên dược sĩ buôn bán thuốc cho các công ty dược, các đối tượng sử dụng mạng xã hội để quảng cáo, giới thiệu là "hàng xách tay". Để tạo niềm tin, ban đầu chúng trà trộn thuốc thật vào thuốc giả trước khi bán ra thị trường.

Sau khi đã xây dựng được lượng khách hàng ổn định, các đối tượng chỉ bán thuốc giả do chính mình sản xuất, đối tượng khách hàng chủ yếu là dược sĩ kinh doanh thuốc tự do tại các chợ thuốc.

Khám xét 6 cơ sở là nơi sản xuất, nơi làm việc và cất giấu hàng hóa của các đối tượng, nằm trên địa bàn thành phố Hà Nội, TPHCM và các tỉnh Vĩnh Phúc, Hưng Yên, An Giang, Đồng Tháp, cảnh sát thu giữ 21 loại thuốc tân dược, thuốc chữa xương khớp giả và các nguyên vật liệu phục vụ sản xuất thuốc giả, với tổng khối lượng gần 10 tấn.