Phương pháp nuôi dạy trẻ 2 tuổi thông minh, lanh lợi

2 tuổi là độ tuổi quan trọng trong việc hình thành nhân cách và năng lực của trẻ sau này. Vì thế nhiều ông bố bà mẹ đặc biệt quan tâm đến việc nuôi dạy và giáo dục con ngay từ độ tuổi này. Dưới đây là bí quyết nuôi dạy trẻ 2 tuổi thông minh, lanh lợi. Các cha mẹ hãy tham khảo nhé.

1. Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 2 tuổi

- Sự phát triển thể chất của trẻ 2 tuổi

Ở độ tuổi này tùy theo bé 2 tuổi là trai hay gái mà có mức chiều cao và cân nặng trung bình khác nhau như:

+ Bé gái 2 tuổi có cân nặng khoảng 11.5 kg và cao khoảng 86.4 cm.

+ Bé trai 2 tuổi cân nặng khoảng 12.2 kg và cao khoảng là 87.6 cm.

Thực tế mỗi bé có tốc độ phát triển thể chất của riêng mình. Nhiều bé có thể cao hơn, mũm mĩm hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Tuy nhiên cũng có bé nhỏ hơn, thấp hơn các bạn. Khi con có cân nặng vượt quá 20% cân nặng trung bình là có dấu hiệu thừa cân. Còn thấp hơn 20% thì bé có nguy cơ bị suy dinh dưỡng.

Do đó phụ huynh cần xem những thông số chuẩn về thể chất trung bình của trẻ để tham khảo. Điều quan trọng nhất vẫn là cha mẹ cần nắm rõ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 2 tuổi để có chế độ ăn uống hợp lý cho con phát triển tốt nhất.

- Tâm lý của trẻ 2 tuổi

Ở độ tuổi này, con năng động hơn vì đã đi thành thạo, thậm chí có thể đã biết nói sõi. Khi có sự thay đổi lớn về trí tuệ, cảm xúc và tính cách con cũng bắt đầu hình thành. Đôi khi con trở nên cáu kỉnh, giận dữ khi không vừa lòng 1 điều gì đó. Các nhà tâm lý học thường gọi đó là "khủng hoảng tuổi lên 2".

Một số biểu hiện tính cách rõ ràng của trẻ 2 tuổi như:

+ Mong muốn thể hiện bản thân:

Con khăng khăng làm theo ý mình, có nhiều đòi hỏi làm bố mẹ bực mình hoặc phì cười. Đôi khi con tự thách thức bản thân làm một việc gì đó khó của người lớn, ví dụ như những bé gái thích đi giày cao gót của mẹ... Con bắt đầu biết giữ những đồ chơi, vật dụng mà chúng nghĩ rằng của chúng. Điều này khiến cha mẹ khá lo lắng vì sợ con sẽ trở thành người ích kỷ. Tuy nhiên nếu quan sát thì hầu hết tâm lý các trẻ ở độ 2 tuổi này đều có thái độ và hành động tương tự như vậy. Vì bé chưa nhận thức được cảm giác của người khác nếu ở trong tình huống tương tự như thế nào. Bé cho rằng tất cả mọi người suy nghĩ và cảm thấy giống hệt như bé.

+ Ý thức học hỏi, khám phá:

Ở độ tuổi này, sự tò mò của con về thế giới quan vẫn rất lớn. Vì thế chúng vẫn rất hiếu động. Đôi khi còn bày ra nhiều trò nghịch ngợm khiến cha mẹ mệt mỏi mỗi khi thu dọn.

+ Nhu cầu độc lập tự chủ:

Tâm lý trẻ 2 tuổi bắt đầu hình thành những chính kiến rất riêng, dẫn đến nhu cầu tự chủ và mong muốn tự quyết định làm những việc mà trẻ muốn. Bố mẹ có thể sẽ thấy rằng: Con muốn tự lựa chọn quần áo mà chúng muốn mặc hoặc đòi ăn những món ăn của bố mẹ thay vì những món đã chuẩn bị riêng cho bé.

Bố mẹ đừng vội ngăn cản nhu cầu này của con. Hãy cung cấp cho trẻ 1 không gian đủ an toàn và cho phép con làm điều mình thích.

+ Thích chơi cùng những đứa trẻ khác:

Ở độ tuổi này con tương tác với bạn bè nhiều hơn. Chúng thích chơi những trò mang tên "giả vờ". Trò chơi này dạy con các kỹ năng ngôn ngữ, tư duy và xã hội khi trẻ đảm nhận các vai trò; và phát triển các ý tưởng và câu chuyện của riêng mình.

Trẻ cũng sẽ học được sự đồng cảm, thấu hiểu cảm xúc của người khác thông qua việc chơi với bạn bè. Các kỹ năng xã hội của con nâng cao hơn.

+ Thích bắt chước, sao chép người lớn:

Trong giai đoạn này, trò mà bé thích chơi nhất là bắt chước người khác. Con có thể thích đi đôi giày, dép của mẹ; thích nghịch đồ mỹ phẩm của mẹ, khoác áo và cầm cặp sách của anh chị; đóng giả công chúa, hoàng tử... Những hoạt động vui chơi này giúp bé hiểu được cảm nhận của những người khác; và sẽ có các tác động tích cực với thái độ và tính cách của bé sau này. Vì vậy ở độ tuổi này nếu cha mẹ có hành vi không đúng mực, con sẽ học hỏi rất nhanh.

Đó là tâm lý chính của trẻ 2 tuổi mà phụ huynh cần biết để có phương pháp dạy dỗ con sao cho phù hợp.

2. Dạy trẻ 2 tuổi những gì?

- Phụ giúp hoặc làm chung công việc với cha mẹ

Trẻ 2 tuổi vẫn rất tò mò và thích thú khám phá thế giới của người lớn. Vì vậy khi phụ huynh cho trẻ tham gia vào các hoạt động lao động của mình, ví dụ như nhờ bé lấy cho cốc nước, nhờ bé gọi bố,... trẻ sẽ vui vẻ làm. Khi đó sự độc lập và tự tin của con ngày càng tăng. Vì thế cha mẹ nên khuyến khích con làm những công việc nhẹ nhàng, có ích để con thêm năng động. Mặt khác trẻ cũng cảm thấy gần gũi bố mẹ hơn.

- Dạy con cách tập trung

Vì mới biết đi thành thạo, thêm vào đó là biết nói, trẻ 2 tuổi rất khó chú ý vào 1 việc gì đó lây. Bé chỉ có thể tập trung khoảng 4-6 phút rồi sẽ lại bị những thứ khác thu hút. Cha mẹ cần dạy cho trẻ sự tập trung để con biết rằng mình phải hoàn thành nhiệm vụ đó cho đến khi kết thúc.

Phụ huynh hãy cùng con hoàn thành nhiệm vụ ví dụ như xếp hình, tô màu, giải đố... Hình dán, cắt giấy, hình vẽ, mê cung... đều có thể rèn luyện khả năng tập trung vào mọi thứ của trẻ.

Đặc biệt, các bé phải dọn dẹp sạch sẽ trước khi chuyển sang hoạt động tiếp theo. Trong giờ ăn, bạn nên cho bé ngồi yên và ăn xong trước khi đứng dậy để đi chơi.

- Dạy con vệ sinh sạch sẽ

Ngay khi trẻ con nhỏ, cha mẹ hãy dạy cho trẻ ý thức về việc vệ sinh cá nhân sạch sẽ. Phụ huynh hãy xây dựng những thói quen tốt cho trẻ. Ví dụ như đánh răng 2 lần/ngày, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, tắm rửa hàng ngày, sử dụng khăn giấy, chải tóc gọn gàng...

- Dạy trẻ về sự an toàn

An toàn luôn là bài học quan trọng và hàng đầu khi vận dụng cách dạy trẻ 2 tuổi. Bời vì, đây là độ tuổi mà các bé khao khát khám phá thế giới xung quanh, muốn thể hiện mình và chưa ý thức được sự nguy hiểm.

Cha mẹ hãy dạy con 1 số điều ví dụ như không cho tay vào ổ điện, không tự mình chạy trốn khi ở nơi công cộng, không đi với người lạ, không tự mình chạy ra đường, sử dụng kem chống nắng hoặc đội mũ, mặc áo trước khi ra ngoài trời...

- Khái niệm thời gian

Một số thói quen được hình thành trong suốt cả ngày của con, vì thế cha mẹ cần dạy chúng về khái niệm thời gian. Tạo thói quen trước khi đi ngủ như đánh răng, đi vệ sinh, rửa tay, mặc đồ ngủ, đọc truyện, đi ngủ... Khi thức dậy con cần vệ sinh cá nhân, ăn sáng, sau đó đi học...

- Dạy trẻ các hoạt động thể chất

Khi bé tham gia các hoạt động thể chất sẽ giúp tăng cường kết nối giữa các dây thần kinh với nhau, giúp não bộ nhạy bén hơn trong việc xử lý các thông tin và tăng cường khả năng ghi nhớ cho bé. Ngoài ra, bé nhà bạn còn có thể tăng khả năng tập trung cao độ vì phải học cách phối hợp toàn bộ cơ thể với từng động tác vận động.

Ví dụ: Cho bé đến các sân chơi để leo lên thiết bị thể thao, đạp xe ba bánh hoặc đồ chơi cưỡi ngựa, đá bóng, đưa bé đi dạo và chỉ ra tất cả các điểm tham quan mà bạn thấy,...

- Dạy con phát triển khả năng ngôn ngữ

Cha mẹ có thể sử dụng sách thiếu nhi, truyện cho trẻ em, sách tranh để kể chuyện cho bé nghe. Ngoài ra nên cho con ra ngoài chơi nhiều hơn để bé giao tiếp, khám phá thế giới quan. Những điều đó cải thiện khả năng ngôn ngữ của trẻ và cho phép trẻ nhìn thấy thế giới rộng lớn, mang lại nhiều lợi ích.

Ở độ tuổi này một số bé đã nói sõi, tuy nhiên cũng có 1 vài trường hợp mới chỉ bập bẹ nói được những câu ngắn. Lúc này mẹ nên ý thức rèn luyện kỹ năng diễn đạt, nếu con bắt đầu nói những từ ngắn thì hãy hướng dẫn con nói những câu ngắn và chuyển sang câu dài.

- Dạy trẻ tôn trọng người khác

Ngay từ nhỏ, cha mẹ nên hướng dẫn để bé hiểu được cách đối xử đúng mực với người khác, đây là giá trị tốt đẹp cần phát huy. Hãy dạy trẻ biết sử dụng những từ "Làm ơn, cảm ơn, xin lỗi..." đúng ngữ cảnh. Cha mẹ cũng cần làm gương về việc tôn trọng người khác để trẻ noi theo.

- Dạy con cư xử lịch sự nơi công cộng

Trẻ 2 tuổi vẫn được bố mẹ, ông bà chiều chuộng và khoan dung hơn nên con thường làm nũng, nhõng nhẽo và đòi hỏi. Vì vậy, bạn cần dạy bé nhà bạn cách cư xử phù hợp để tránh nổi cơn thịnh nộ khi ở nơi công cộng. Hãy đưa ra những nguyên tắc khi bạn ra ngoài để bé biết những gì được mong đợi từ bé. Khi cơn giận dữ bắt đầu, bạn nên đánh lạc hướng hoặc tránh những tình huống có thể khiến bé thất bại.

Đặc biệt cha mẹ không nên nhượng bộ trẻ để chúng hiểu rằng chỉ cần mình khóc lóc, ăn vạ là có được điều mình muốn.

- Dạy bé tiếng Anh

Không cần trẻ có thể đọc thuộc bao nhiêu từ hay nói được bao nhiêu tiếng Anh mà chủ yếu là tạo cho trẻ cảm giác về môi trường ngôn ngữ. Cha mẹ có thể dạy con học tiếng Anh qua những bài hát quen thuộc, học đếm, một số con vật chúng yêu thích...

- Dạy trẻ về toán học

Chủ yếu phụ huynh giới thiệu cho con về các con số. Ví dụ như dạy con đếm, liên hệ các con số ở ngoài đời. Dạy trẻ so sánh chiều cao, các hình học...

- Dạy trẻ 2 tuổi phát triển sự sáng tạo

Trẻ 2 tuổi đã có khả năng tưởng tượng rất phong phú. Vì thế cha mẹ hãy phát huy sự sáng tạo của chúng thông qua các trò chơi xếp hình, vẽ tranh tô màu, hóa trang...

- Dạy con về âm nhạc

Theo các chuyên gia, cha mẹ không chỉ đợi trẻ 2 tuổi mà có thể cho bé trải nghiệm các hoạt động nhún nhảy theo điệu nhạc ngay khi còn nhỏ tuổi hơn. Cha mẹ hãy để bé thỏa thích ca hát, nhảy múa… để khám phá tiềm năng cơ thể qua các bản nhạc. Hãy quan sát con thật kỹ để biết con thích những loại âm nhạc nào. Bé sẽ có thể phát triển về cảm quan âm nhạc, cơ thể được điều khiển linh hoạt hơn và cũng là hoạt động vui chơi giúp con tiêu hao năng lượng mỗi ngày.