Đại hội đồng WHO lần thứ 76 bế mạc: Hiệp ước quốc tế về ứng phó với đại dịch vào năm tới

Với chủ đề "Cứu mạng sống, mang sức khỏe đến cho tất cả mọi người", 194 quốc gia thành viên của WHO đặt lợi ích chung của họ trong lĩnh vực y tế lên bàn hội nghị và tìm kiếm giải pháp tại Đại hội đồng kéo dài 10 ngày, bắt đầu từ ngày 21/5, tổ chức tại Trụ sở Liên Hợp Quốc ở Genève, Thụy Sĩ. 

Chương trình nghị sự chính là vấn đề sửa đổi Điều lệ Y tế Quốc tế (IHR), trong đó quy định cách ứng phó nhanh chóng và hiệu quả trong tình huống đại dịch, nghĩa là dịch bệnh truyền nhiễm.

Cuộc họp này là cuộc họp đầu tiên kể từ khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe quốc tế (PHEIC), mức cảnh báo sức khỏe cao nhất đối với COVID-19, được dỡ bỏ sau 3 năm 4 tháng vào đầu tháng này.

Do đó, đã có sự đồng thuận mạnh mẽ trong cộng đồng quốc tế rằng IHR cần được chuẩn bị khẩn cấp.

Khi bắt đầu đại dịch, sự chậm trễ trong việc ứng phó với COVID-19 đã gây ra một cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu và vấn đề bất bình đẳng trong kiểm dịch nổi lên do khoảng cách về khả năng tiếp cận vắc xin ở mỗi quốc gia.

Các quốc gia thành viên của WHO thông qua báo cáo tiến độ IHR tại Đại hội đồng vào ngày này. Từ năm ngoái, các nước thành viên đã thảo luận với Tổ chức đàm phán liên chính phủ (INB) để chuẩn bị dự thảo bộ quy tắc, đưa vào báo cáo.

Trong báo cáo cũng đã nêu rằng các quốc gia thành viên đang cố gắng thực hiện sửa đổi IHR bắt buộc vào năm tới. Để đạt được mục tiêu này, Hội đồng đã quyết định tổ chức hai cuộc họp bổ sung để soạn thảo trong năm nay và bốn cuộc họp bổ sung trong quý đầu tiên của năm tới trước WHA lần thứ 77. 

IHR dự kiến ​​sẽ bao gồm các nội dung như trao quyền và trách nhiệm mạnh mẽ hơn cho WHO để tổ chức này có thể thu hút sự hợp tác nhanh chóng từ các quốc gia khi có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm và tăng cường các hoạt động thử nghiệm và phát hiện phòng ngừa để chuẩn bị cho các mối lo ngại bùng phát.

Các cuộc thảo luận xung quanh việc sửa đổi IHR bao gồm các biện pháp để đảm bảo rằng mỗi quốc gia có quyền tiếp cận công bằng với các phương pháp điều trị, vắc-xin, thuốc liên quan và thông tin về dịch bệnh, các biện pháp hỗ trợ phê duyệt nhanh chóng các loại thuốc khẩn cấp cũng như các thủ tục và phương pháp gây quỹ cần thiết để ứng phó với đại dịch. 

Được biết, tại cuộc họp chung này, đã có nhiều tiếng nói kêu gọi dự thảo IHR phản ánh thực tế rằng các quốc gia có nhiều năng lực và nguồn lực y tế hơn nên có trách nhiệm đáng kể trong việc chuẩn bị và ứng phó với các tình huống xảy ra đại dịch.

Tuy nhiên, do có không ít vấn đề mà lợi ích của mỗi quốc gia khác nhau, bao gồm vấn đề quyền sở hữu trí tuệ hoặc nguyên tắc phân phối vắc xin và phương pháp điều trị, nên quan điểm chung của các nước thành viên WHO là tiếp tục tập trung vào các cuộc họp tiếp theo.

Ngoài ra, các nghị quyết để giải quyết các vấn đề sức khỏe khác nhau đã được thông qua tại Đại hội đồng. Đại hội đã thông qua nghị quyết xây dựng chính sách khuyến khích phát triển thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng như vitamin, khoáng chất, kẽm và tạo hệ thống hỗ trợ cho vấn đề này.

Như trường hợp hàng trăm trẻ em tử vong sau khi ăn phải xi-rô ho có chứa thành phần độc hại ở Indonesia và các nơi khác vào năm ngoái, nghị quyết WHO nên tiến hành đánh giá độc lập để ngăn chặn việc phân phối thuốc có thành phần giả hoặc kém chất lượng và đảm bảo giám sát thị trường phù hợp cũng đã được Đại hội thông qua.

Điều này cũng bao gồm các nghị quyết hỗ trợ các nỗ lực chính sách quốc gia nhằm cải thiện sức khỏe của người dân bản địa, những người không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tình trạng dinh dưỡng kém và kiểm soát bệnh tật, đồng thời thực hiện chương trình phòng ngừa toàn cầu để chống đuối nước, đuối nước giết chết 230.000 người trên toàn thế giới mỗi năm. 

Kế hoạch ngân sách cho năm 2024-2025, bao gồm tăng 20% ​​đóng góp từ các quốc gia thành viên của WHO, cũng đã được thông qua.