Vụ ô tô tông loạt xe máy ở Bình Thuận: Nếu không đủ cơ sở khởi tố vụ án, nạn nhân cần làm gì?

Cụ thể, theo thông tin từ báo Người Lao Động, căn cứ tài liệu thu thập, lời trình bày của nạn nhân và những người liên quan, Công an huyện Tuy Phong nhận thấy chưa đủ cơ sở khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với N.C.H về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" và ông N.C.T. (cha  H.) về tội "Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ".

Sau khi tai nạn xảy ra, công an đã trưng cầu giám định thương tích của từng nạn nhân. Kết quả, tổng tỉ lệ thương tích tạm thời của 5 bị hại thấp nhất là 50% và cao nhất là 85%. Kết quả giám định thiệt hại tài sản đối với 5 xe máy là hơn 42 triệu đồng.

Theo Cơ quan CSĐT Công an huyện Tuy Phong, vụ việc phải chờ quá trình điều trị vết thương của các bị hại. Sau khi họ bình phục được tiếp tục giám định, nếu đủ tỉ lệ từ 61% đến 121% theo điều 260 Bộ luật Hình sự thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

Cơ quan CSĐT Công an huyện Tuy Phong đã đưa vụ tai nạn giao thông này vào tin báo tố giác tội phạm, tiến hành điều tra theo luật định.

Đối với em N.C.H và ông N.C.T, công an cho làm giấy cam đoan về gia đình và phải đến trình diện khi có giấy triệu tập. Riêng chiếc xe con gây tai nạn đang được tạm giữ để phục vụ điều tra.

Trong trường hợp này, nếu cơ quan điều tra không khởi tố vụ án hình sự, những người bị thiệt hại cần làm gì để đảm bảo tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân? Theo thông tin từ báo Dân Trí, luật sư Trần Minh Hùng (Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình, Đoàn Luật sư TP.HCM) nhìn nhận, theo các Điều 260 và 264 Bộ luật Hình sự 2015, một trong những căn cứ để khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ là hành vi gây thiệt hại về sức khỏe cho từ 2 người trở lên và tổng tỷ lệ thương tật của họ từ 61% trở lên. Bởi vậy, ông Hùng đánh giá với việc tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của các nạn nhân đang ở mức 50-85%, việc cơ quan chức năng chưa ra quyết định khởi tố vụ án hình sự là có cơ sở.

Tuy nhiên, bất chấp kết quả giám định lại ra sao, thiệt hại về sức khỏe và tài sản của những người đi xe máy đều đã xảy ra. Do đó, nếu cơ quan điều tra không có đủ cơ sở để khởi tố vụ án hình sự, những người này vẫn có thể yêu cầu cha con Hào bồi thường thiệt hại về sức khỏe và tài sản bởi hành vi vi phạm của những người này gây ra.

"Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân, những người bị thiệt hại có thể khởi kiện đến TAND cấp có thẩm quyền để yêu cầu 2 người trên ô tô bồi thường thiệt hại trong trường hợp sự việc không được giải quyết bằng một vụ án hình sự. Trong trường hợp xử lý bằng con đường dân sự, những người đi xe máy có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản và sức khỏe bị xâm phạm.

Về tài sản, căn cứ Điều 589 Bộ luật Dân sự 2015, các khoản tiền bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm bao gồm các chi phí hợp lý để khắc phục tài sản bị thiệt hại và các lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, giảm sút.

Về sức khỏe, theo Điều 590 Bộ luật này, các khoản tiền bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe; Thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại; Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị. Nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại", luật sư phân tích.

Về trách nhiệm bồi thường, ông Hùng cho biết người từ đủ 15 đến dưới 18 tuổi gây thiệt hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình. Nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.

Còn luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cũng cho rằng với kết quả giám định thương tật ban đầu của các nạn nhân ở mức 50-85%, việc cơ quan chức năng chưa tống đạt quyết định khởi tố vụ án hình sự là có cơ sở. Việc ra quyết định khởi tố vụ án hình sự sẽ được tiến hành nếu kết quả giám định lại cho thấy con số này ở mức từ 61% trở lên.

Trong trường hợp khởi tố vụ án hình sự, ông Tuấn đánh giá Hào có thể bị xem xét trách nhiệm về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Với mức độ thương tật của các nạn nhân ở mức từ 61% đến dưới 121%, khung hình phạt có thể áp dụng là phạt tiền 30-100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 1-5 năm.

Đối với ông T., căn cứ khoản 1 Điều 264 Bộ luật Hình sự 2015, trong trường hợp bị khởi tố về tội Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, mức phạt người này phải đối mặt sẽ là phạt tiền 10-50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.

Trong trường hợp không khởi tố vụ án hình sự, cơ quan chức năng vẫn có thể ra quyết định xử phạt hành chính đối với 2 cha con. Theo đó, ông T. có thể bị xử phạt từ 800.000 đồng đến 2 triệu đồng về hành vi Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định tại khoản 1 Điều 58 của Luật Giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông (bao gồm cả trường hợp người điều khiển phương tiện có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng), căn cứ khoản 5, Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Còn đối với Hào, trong trường hợp không bị xử lý hình sự, nam thanh niên có thể bị xử phạt 2-4 triệu đồng do thuộc trường hợp người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi điều khiển xe ô tô, máy kéo, các loại xe tương tự xe ô tô, căn cứ khoản 6, Điều 21 Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Bên cạnh đó, nếu những người bị thiệt hại có đơn khởi kiện, 2 cha con sẽ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho họ theo quy định pháp luật.