Nếu sử dụng sai cách, dầu oliu không những mất đi ưu thế chống oxy hóa mà còn có thể trở thành “kẻ tiếp tay” làm hại sức khỏe, đặc biệt là đường ruột và gan.
- Vì sao matcha ngày càng được nhiều người lựa chọn?
- 10 loại nước uống giải nhiệt cơ thể cực tốt trong ngày hè oi bức
2 sai lầm khi dùng dầu ô liu
Chia sẻ trên trang Aboluowang về các lỗi thường gặp khi dung dầu ô liu, bác sĩ chuyên khoa hậu môn trực tràng Hoàng Dự Thuần cho biết phương pháp xào, chiên bằng dầu ô liu là hai kiểu dùng đại kỵ.
Một nghiên cứu tại Mỹ vào năm 2025 cho thấy khi đun nóng dầu ô liu đến 180°C trong vòng 10 phút, các thí nghiệm trên động vật ghi nhận tình trạng viêm đường ruột và gan, rối loạn chuyển hóa lipid.
Không những vậy, nhiệt độ cao còn khiến dầu ô liu sản sinh các chất gây viêm như “9,10-epoxystearic acid”, làm mất đặc tính chống oxy hóa vốn có, rối loạn hệ vi sinh đường ruột, từ đó kích hoạt phản ứng viêm, biến một loại dầu bổ dưỡng thành nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe.
Bác sĩ cũng lưu ý nếu thấy dầu ô liu trong chảo bắt đầu bốc khói trắng, điều đó nghĩa là nhiệt độ đã vượt “điểm bốc khói”. Lúc này không chỉ dưỡng chất bị phá hủy mà dầu còn bị oxy hóa, biến chất.
Bác sĩ tiêu hóa giảm cân Tiêu Tiết Kiện cũng từng chia sẻ một trường hợp bất ngờ, một bà mẹ không hút thuốc nhưng phát hiện ung thư phổi giai đoạn sớm trong đợt khám sức khỏe định kỳ. Nguyên nhân có thể liên quan đến việc thường xuyên dùng dầu ô liu ép lạnh để xào nấu ở nhiệt độ cao.
Khi nấu ăn trong môi trường kín, dầu bốc khói sẽ sinh ra acrylamide, polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), những chất có khả năng gây ung thư. Điều này cho thấy dù là dầu tốt đến đâu, dùng sai vẫn có thể trở thành “kẻ sát nhân thầm lặng” đối với sức khỏe.
Ăn dầu ô liu thế nào cho đúng?
Tất nhiên, là “ngôi sao” trong chế độ ăn Địa Trung Hải, dầu ô liu vẫn là một lựa chọn lành mạnh nếu dùng đúng cách. Không chỉ tốt cho tim mạch và chống viêm, dầu ô liu còn luôn nằm trong danh sách yêu thích của các chuyên gia dinh dưỡng.
Bác sĩ Hoàng Dự Thuần lấy ví dụ, polyphenol trong dầu ô liu không chỉ chống oxy hóa mạnh mà còn là nguồn dưỡng chất tuyệt vời cho lợi khuẩn đường ruột giúp tăng cường các vi khuẩn có lợi như bifidobacteria, lactobacillus, đồng thời ức chế vi khuẩn gây hại như E. coli, salmonella, từ đó ổn định hệ vi sinh đường ruột. Với bệnh nhân viêm loét đại tràng, dầu ô liu còn giúp phục hồi niêm mạc, giảm viêm và cải thiện tình trạng đi ngoài.
Muốn phát huy tối đa công dụng của dầu ô liu cần tránh nấu ở nhiệt độ cao. Cách dùng lý tưởng là trộn salad hoặc rưới lên món ăn sau khi đã nấu xong. Bạn cũng có thể uống 1–2 thìa dầu ô liu nguyên chất (15–30ml) khi bụng đói giúp nhuận tràng, giảm viêm và tăng cường sức khỏe.
Bác sĩ thậm chí gợi ý một cách dùng rất thú vị là cho dầu ô liu vào cà phê đen. Nghe có vẻ lạ nhưng thực tế lại rất bổ dưỡng. Cà phê đen chứa nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên như chlorogenic acid, polyphenol, caffeine giúp chống viêm, chống oxy hóa, thúc đẩy chuyển hóa, ổn định huyết áp, giảm gánh nặng cho thận và giảm nguy cơ bệnh thận mạn tính. Khi thêm dầu ô liu, các dưỡng chất trong cà phê sẽ được “bọc” trong hạt chất béo, giúp cơ thể hấp thu chậm và hiệu quả hơn.
Bảo quản dầu ô liu thế nào?
Nhiều người lầm tưởng nên để dầu ô liu vào tủ lạnh nhưng đây là cách bảo quản sai. Nhiệt độ thấp khiến dầu bị đông lại và khi rã đông nhiều lần sẽ làm giảm chất lượng và hương vị.
Chuyên gia cho biết cách tốt nhất là để dầu ở nơi khô ráo, mát mẻ, tránh ánh sáng như trong tủ bếp, nên chọn chai thủy tinh tối màu. Sau khi mở nắp, nên dùng hết càng sớm càng tốt để tránh dầu bị biến chất.