Bí quyết dạy con tự lập từ nhỏ bố mẹ nào cũng cần phải biết

Trong cuộc sống hiện đại, cha mẹ thường tự mang thêm gánh nặng bảo vệ con cái kỹ càng mà không hiểu hậu quả tiêu cực của sự bao bọc quá mức đó. Dạy con tự lập cũng như nắm rõ cách rèn luyện tính tự lập cho trẻ là một trong những phương pháp dạy dỗ trẻ đúng đắn, tăng tự tin, luyện bình tĩnh làm hành trang kỹ năng sống cần thiết cho trẻ bước vào cuộc sống.

1. Những lợi ích của việc dạy con tính tự lập

Dạy con tự lập từ nhỏ sẽ tạo nên một đứa trẻ hiểu biết, biết thừa nhận và chấp nhận lỗi lầm, đầy trách nhiệm trong học tập và cuộc sống. Có rất nhiều cách dạy con tự lập khác nhau, phát triển những khả năng tuyệt vời của trẻ nhưng trước khi tìm hiểu làm thế nào để dạy con tự lập hay phương pháp dạy trẻ tự lập ra sao thì bố mẹ cần biết những ích lợi của một người tự lập.

1.1 Trẻ tự lập sở hữu mức độ tự tin cao hơn

Trẻ em, những người tự lập và độc lập, có thể làm rất nhiều thứ trong cuộc sống cả cho bản thân và cho người khác mà không cần tìm kiếm thêm sự giúp đỡ từ người lớn. Trẻ em độc lập có thể đưa ra các giải pháp để tự giải quyết vấn đề, đối mặt với những thách thức khi chúng xuất hiện. Với một chiến lược và kỹ thuật vững chắc, trẻ có thể tự đứng vững và có những hành động phù hợp. Nói cách khác, những đứa trẻ tự lập và tự lập, có thể khởi động một quá trình dẫn đến việc khắc sâu lòng tự trọng và sự tự tin sau này.

1.2 Trẻ em tự lập dễ dàng và biết cách hợp tác với người khác

Hợp tác là một hành động tự nhiên và trẻ em tự lập thường sở hữu được kỹ năng này. Trẻ sẽ biết cách sắp xếp, phân công và làm thế nào có thể cùng làm chung đạt được hiệu quả.

1.3 Trẻ em tự lập có thể phát triển các kỹ năng tốt hơn và hiệu quả hơn

Trẻ em, những người tự lập và độc lập, có nhiều khả năng phát triển nhiều kỹ năng khác mang tính học thuật và xã hội. Trên thực tế, trẻ có thể dễ dàng thực hiện nhiều nhiệm vụ khó khăn và đầy thách thức, rèn các kỹ năng quan trọng như kỹ năng giao tiếp và tổ chức.

1.4 Cha mẹ có thể sống một cuộc sống bình tĩnh và thoải mái hơn

Cha mẹ có thể có một cuộc sống tốt hơn và thoải mái hơn, khi họ giúp con cái học tập và sống một cuộc sống độc lập. Khi bố mẹ nghiêm khắc dạy con tự lập thành công, bố mẹ sẽ có thêm thời gian để theo đuổi sở thích/mục tiêu đã quên và đạt được chúng càng nhanh càng tốt.

2. Học cách dạy con tự lập

Có rất nhiều phương pháp dạy con tự lập mà bố mẹ có tham khảo và đây là một trong số những cách hiệu quả.

2.1 Đảm bảo trẻ em thời gian rảnh của riêng chúng tự do phát triển

Cho phép con cái có không gian tự do để trẻ có thể hướng nội và đánh giá về cuộc sống xung quanh dù chỉ là những nhận thức non nớt. Khi bạn tạo đủ tự do cho con bạn thực hiện việc tự nhận thức đánh giá trong nội tâm, bé sẽ dần thích nghi và hiểu tầm quan trọng của việc sống một cuộc sống độc lập.

2.2 Yêu cầu trẻ em làm các kế hoạch nhỏ

Chỉ định bé làm một số kế hoạch đơn giản không cần sự giúp đỡ của bạn. Nói chi tiết với bé về các mục tiêu gắn liền kế hoạch đó và yêu cầu bé tự làm việc để đạt được các mục tiêu. Đặt thời gian và chỉ giúp bé khi cần thiết.

2.3 Chấp nhận các lần thất bại của trẻ để thành công trong tương lai

Thất bại là một giáo viên tuyệt vời. Nó có thể giúp trẻ học được nhiều thứ. Thất bại thường xuyên sẽ khiến trẻ quyết tâm và tập trung, giúp trẻ học cách tự lập, để có thể giải quyết vấn đề mà không cần sự giúp đỡ của người khác. Bạn cần giải thích cho trẻ tại sao không nên lo lắng quá nhiều về thất bại, đảm bảo rằng trẻ có thể giải quyết mọi vấn đề bằng cách sử dụng trí tuệ và quyết định của chính bản thân.

2.4 Cho phép trẻ em hành động độc lập để lựa chọn tùy chọn của chúng

Cung cấp cho trẻ nhiều lựa chọn để đưa ra quyết định của riêng mình. Hãy để bé chọn những gì bé muốn mặc dù nó không phải lựa chọn hợp lý nhất. Đưa ra các câu hỏi lựa chọn như bé sẽ chọn hoàn thành bài tập về nhà ngay hay là cùng bạn nấu bữa tối cho cả nhà; Hoặc cùng dọn nhà với bố mẹ hay tự dọn phòng riêng của mình,...

2.5 Tìm kiếm sự giúp đỡ từ trẻ em để hoàn thành việc vặt trong gia đình

Giáo dục ý thức tự lập cho trẻ mầm non từ những việc nhỏ nhất trong gia đình, tạo điều kiện để các bé giúp bạn hoàn thành công việc gia đình thông thường từ những việc nhỏ nhất như vứt rác, nhặt đồ,...Nó có thể liên quan đến việc làm sạch nhà bếp, bàn ăn hoặc giúp nấu ăn. Đôi khi, bạn có thể yêu cầu bé giúp bạn dọn dẹp toàn bộ ngôi nhà.

3. Tìm hiểu cách dạy con tự lập từ sơ sinh

3.1 Dạy tự ăn một trong những hành động tự lập đầu tiên của trẻ

Việc dạy con tự lập từ sơ sinh tưởng như là không khả thi nhưng thật ra có thể bắt đầu ngay từ việc tạo kỷ luật ăn cho trẻ.

Trẻ phải học cách ăn mà không cần cha mẹ giúp cho ăn. Đây dường như là bài học lớn đầu tiên trong việc dạy tự lực. Trẻ em có thể tự ăn, bước một bước quan trọng đầu tiên để trở nên độc lập.

3.2 Học cách mặc quần áo và giày dép giáo dục ý thức tự lập cho trẻ mầm non

Học cách mặc quần áo, buộc dây giày và giày sẽ giúp trẻ bắt đầu quá trình trở nên độc lập. Điều này cũng sẽ dạy họ cách giặt, ủi và sửa chữa, khâu vá trong tương lai.

3.3 Học cách duy trì sự sạch sẽ

Trẻ em phải biết những cách khác nhau để có thể duy trì vệ sinh và sạch sẽ. Họ cũng có thể muốn biết cách đánh răng, tắm và chải tóc mà không cần sự giúp đỡ của cha mẹ.

3.4 Học cách giữ phòng và nhà sạch sẽ

Một nhiệm vụ bắt buộc khác là giữ cho phòng và nhà sạch sẽ và gọn gàng. Biết cách dọn dẹp bàn ăn, bỏ quần áo bẩn vào giỏ giặt, dọn dẹp bàn học và làm việc trong vườn là những thói quen hàng ngày phổ biến nhất có thể giúp trẻ học những bài học vô giá.

4. Nguyên tắc dạy con tự lập

Dưới đây là một số nguyên tắc dạy con tự lập bố mẹ nên hiểu rõ:

#1 Biết chính xác những gì bạn mong đợi từ con cái

Hãy để con lặp lại những gì chúng đã học và biến nó thành thói quen. Luôn cố gắng để biết khả năng bẩm sinh của con bạn để học các kỹ năng mới và trao dồi nó đến mức hoàn hảo. Nếu bạn quan sát thấy bé không đủ khả năng, chỉ cần khuyến khích bé tiếp tục với nhiệm vụ hiện tại. Đi chậm và giúp các bé tinh chỉnh các kỹ năng hiện có.

Đừng bao giờ cho rằng con bạn có thể làm điều đó ngay lần đầu tiên. Nó không bao giờ xảy ra trong một tình huống thực tế. Ví dụ, trẻ em có thể không bao giờ đánh răng đúng cách trong một vài lần thử đầu tiên. Bạn có thể cần theo dõi tiến trình của họ trong vài ngày trước khi xác nhận rằng họ đang làm đúng. 

#2 Tìm thời gian để dạy và đào tạo

Chọn một thời gian khi bạn rảnh rỗi và không làm việc vặt hàng ngày cũng như bé đang trong tinh thần tốt. Đồng hành dạy bé tỉ mỉ từng bước thật cụ thể sẽ giúp bé tiếp thu thoải mái và nhanh hơn.

#3 Chia các nhiệm vụ thành các phần nhỏ hơn và làm cho việc học dễ dàng hơn

Làm cho việc học dễ dàng hơn bằng cách chia nhỏ nhiệm vụ thành nhiều bước dễ dàng có thể thực hiện được. Hãy để con bạn biết những gì bạn mong đợi từ chúng.

#4 Khen ngợi khi con bạn tự hoàn thành công việc trong quá trình dạy con tự lập

Nhiều bậc cha mẹ phải đối mặt với một số trở ngại và vấn đề, khi họ cố gắng dạy con tầm quan trọng của việc sống một cuộc sống độc lập. Trở ngại phổ biến nhất có thể là vấn đề kháng cự từ trẻ, bởi trẻ nghĩ rằng mình sẽ không tự làm được điều đó, dần dà xói mòn sự quyết đoán và tự do của bé để có một cuộc sống theo ý muốn. Bé ỷ lại và thiếu tự tin.

Trong quá trình dạy con tự lập từ nhỏ, việc khen ngợi và khen thưởng con khi đạt được điều gì đó và học hỏi dần dần trong quá trình sẽ giúp bé tăng tự tin, rèn luyện tự lập một cách vững chắc và hoàn hảo nhất. 

#5 Thực hành làm cho chúng ta hoàn hảo

Hãy để con bạn lặp lại những gì chúng đã học được nhiều lần, trở nên thành thạo và bé sẽ tự tin tự giác làm các việc đó mà không cần bạn yêu cầu.

#6 Sử dụng các tình huống tự nhiên làm cơ hội để tăng cường học tập

Sử dụng những cơ hội có sẵn hàng ngày để dạy con bạn. Ví dụ, mặc đồng phục và sắp xếp cặp đi học là hai trong số các hoạt động dạy các kỹ năng độc lập sớm.

#7 Nếu có thể, bạn có thể nhập vai

Ví dụ, bạn có thể sử dụng các tình huống thực tế để dạy trẻ cách trở nên độc lập. Để dạy cách sắp xếp một bàn học, bạn có thể chỉ ra một bàn không có tổ chức và yêu cầu trẻ sắp xếp chúng theo từng mục. Yêu cầu trẻ dọn bàn lặp lại nhiều lần trong ít nhất một tuần để biến nó thành thói quen. Tương tự, dạy các kỹ năng xã hội khác như cách đánh răng, tắm, giặt quần áo, thay phiên nhau khi lên xe buýt, mua một số sản phẩm trong trung tâm mua sắm,..

#8 Đặt quy tắc và các hình phạt kèm theo

Hướng dẫn và yêu cầu trẻ tuân thủ lịch trình. Thuyết phục bé tại sao làm theo lịch trình là có lợi cho bé. Ngoài ra, hãy cho bé biết hậu quả của việc không tuân theo lịch trình. Chỉ sau 1-2 tuần là bé sẽ đi vào khuôn khổ và tự giác hơn rất nhiều lần.

#9 Kiên nhẫn với trẻ

Cha mẹ có thể không đủ kiên nhẫn cần thiết khi dạy con tính tự lập, đặc biệt khi trẻ thực hiện một số nhiệm vụ chung hoặc thực hiện các thói quen hàng ngày. Cha mẹ cũng có thể mất kiên nhẫn rất nhanh khi trẻ không làm được việc. 

Do đó, cha mẹ nên dành đủ thời gian và bảo tồn nỗ lực để dạy trẻ tự lập và tự lập. Thái độ này sẽ khiến trẻ hiểu được những lợi thế của sự tự lập và độc lập. Họ cũng sẽ thấy lợi ích đa chiều của sự tự lực. Huấn luyện cẩn thận và hiệu chỉnh sẽ sớm khiến trẻ học được những bí mật của sự tự lập.

Việc che chở không cần thiết và bảo vệ quá mức sẽ có những hậu quả riêng luôn phản tác dụng và tiêu cực. Điều tuyệt vời nhất mà bạn có thể làm với trẻ em là giúp chúng trở nên độc lập. Nhưng làm thế nào để giáo dục tự lập cho trẻ ngay khi còn nhỏ cũng không phải việc dễ dàng. Nắm vững cách dạy con tự lập từ nhỏ trong bài, kiên nhẫn thực hiện và sẽ giúp các bé có một hành trang vững vàng cho cuộc sống trưởng thành sau này.