Phụ huynh chuộng vắc-xin dịch vụ hơn vắc-xin miễn phí

Trông ngóng vắc-xin dịch vụ từng ngày

Phòng tiêm chủng dịch vụ thuộc bệnh viện Nhi đồng 2 sáng thứ 2 đông nghịt phụ huynh đưa con đi tiêm ngừa. Sau nhiều ngày chờ đợi cuối cùng chị Dương Phượng, Quận 1 cũng đã có được số thứ tự tiêm vắc-xin 6 trong 1 cho con.

Chị Phượng cho biết đã nhiều lần đến phòng tiêm chủng của bệnh viện để lấy số thứ tự nhưng đều không được do đến muộn. Sáng thứ Hai vẫn phải đi làm nhưng chị xin cơ quan cho nghỉ và đến bệnh viện từ hơn 5 giờ sáng để xếp hàng. “Cũng may hôm nay tôi tới sớm mới còn số thứ tự chứ nhiều người tới trễ 10 phút thì phải đưa con ra về”, chị Phượng nói.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2 nhiều phụ huynh phải quay về vì hết số thứ tự.

Không được may mắn như chị Phượng, chị Hường, quận Thủ Đức do tới trễ nên không lấy được số thứ tự tiêm vắc-xin cho con. Chị Hường cho biết sau nhiều ngày theo dõi thông tin chị thấy bệnh viện thông báo mới nhập vắc-xin 6 trong 1 về nên đưa con tới tiêm ngừa ngay. Do nhà xa nên khi chị tới phòng tiêm ngừa của bệnh viện thì số thứ tự đã hết. Bác sĩ giải thích mỗi ngày phòng tiêm dịch vụ chỉ tiêm 50 trẻ, số vắc-xin 6 trong 1 vẫn còn nên hẹn chị Hường hôm khác đưa con tới tiêm ngừa.

Nhiều phụ huynh phải đưa con đi từ sáng sớm mới lấy được số thứ tự tiêm ngừa cho con.

Mỗi ngày trên đường đi làm anh Nguyễn Danh, quận Phú Nhuận, đều ghé vào phòng tiêm ngừa của Bệnh viện Nhi đồng 2 để hỏi các y bác sĩ đã có vắc-xin 5 trong 1 hay chưa. Anh Danh cho biết con gái của anh hơn 8 tháng tuổi và mới tiêm được 2 mũi vắc-xin 5 trong 1 dịch vụ nên gia đình lo lắng con sẽ không được tiêm mũi thứ 3 trước khi con tròn 1 tuổi. Sau nhiều ngày không có vắc-xin 5 trong 1 dịch vụ, hôm nay anh Danh thấy bệnh viện đã dán thông báo vắc-xin 5 trong 1 đã được nhập về. Do nhiều người cùng chờ đợi nên khi chen chân lấy được số thứ tự anh Danh liền gọi điện cho vợ đưa con tới bệnh viện để tiêm ngay nếu không tới tiêm đúng số thứ tự sẽ phải chờ hôm khác lấy số thứ tự lại.

Anh Danh cho biết thật ra số vắc-xin 5 trong 1 miễn phí khi nào cũng có nhưng gia đình muốn con được tiêm vắc-xin dịch vụ nên phải trông ngóng từng ngày. Anh Danh giải thích, thấy các bé gần nhà tiêm vắc-xin miễn phí ở phường có biểu hiện sốt, quấy khóc, đặc biệt sau khi nghe những thông tin về phản ứng, tai biến sau tiêm chủng của những vắc-xin này càng khiến gia đình anh quyết tâm chờ đợi vắc-xin dịch vụ bằng được.

“Mặc dù nhiều người nói vắc-xin miễn phí cũng rất an toàn nhưng qua những vụ việc tai biến ở trẻ sau khi tiêm vắc-xin này khiến tôi không yên tâm. Dù phải bỏ công sức vất vả hơn, mất tiền nhiều hơn (580.000đ/1 lần tiêm) đi nữa tôi nhất định vẫn chọn tiêm vắc-xin dịch vụ để đảm bảo an toàn cho con”, anh Danh khẳng định.

Vắc-xin miễn phí luôn thừa

Ghi nhận từ các cơ sở tiêm ngừa trên địa bàn TP.HCM cho thấy ngoài loại vắc-xin 5 trong 1 có tên Quinvaxem (nguồn gốc Hàn Quốc) nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng (được tiêm miễn phí cho trẻ dưới 1 tuổi tại các trạm y tế xã/phường/thị trấn) thì trên địa bàn TP cũng có một loại vắc-xin 5 trong 1 khác có nguồn gốc từ Pháp (có tên Pentaxim, ngừa bạch hầu, uốn ván, ho gà, Hib, bại liệt) và một loại vắc-xin 6 trong 1 (có tên Infranrix, ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, bại liệt, Hib) có nguồn gốc từ Bỉ.

Cả 2 loại vắc-xin này không nằm trong chương trình Tiêm chủng mở rộng (miễn phí) mà đều dùng trong tiêm chủng dịch vụ của Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Nhi đồng 2 và nhiều cơ sở tiêm ngừa khác với mức giá 580.000 đồng/liều (với vắc-xin 5 trong 1) và 630.000 đồng/liều (với vắc-xin 6 trong 1).

Theo thông tin từ Trung tâm Y tế Dự Phòng TP.HCM thì vắc-xin 5 trong 1 Quinvaxem của chương trình tiêm chủng mở rộng luôn có sẵn tại các cơ sở tiêm ngừa, trong khi đó, vắc-xin 5 trong 1 dịch vụ có thành phần tương tự Quinvaxem liên tục khan hiếm vì nhu cầu tăng nhiều lần so với trước.

Nhiều phụ huynh sẵn sàng chờ nhiều ngày để tiêm được vắc-xin dịch vụ cho con.

Thống kê của của Trung tâm Y tế Dự phòng Trung ương về chương trình tiêm chủng mở rộng các tháng đầu 2014 cũng cho thấy tỉ lệ trẻ được tiêm ngừa viêm gan B mũi sơ sinh giảm rất mạnh, tỉ lệ chung đạt khoảng 20% nhưng có những địa phương tỉ lệ này chỉ đạt dưới 10%. Đây cũng là mũi vắc-xin hoàn toàn miễn phí và người dân được khuyến khích tiêm ngừa.

Tình trạng phụ huynh không mặn mà với vắc-xin miễn phí và vẫn xếp hàng đi tiêm dịch vụ còn xảy ra trong hai chiến dịch tiêm ngừa sởi giữa năm 2014. Khi đó, 63/63 địa phương triển khai chiến dịch tiêm vét ngừa sởi cho trẻ dưới 10 tuổi, toàn bộ vắc-xin là miễn phí và vắc-xin sởi đơn do Việt Nam sản xuất trên dây chuyền và công nghệ Nhật Bản được ông Kohei Toda, chuyên gia về vắc-xin của Tổ chức Y tế thế giới tại VN, đánh giá là một trong những vắc-xin tốt nhất thế giới.

Tuy nhiên, tại các phòng tiêm dịch vụ, phụ huynh vẫn đổ dồn đi tiêm vắc-xin sởi - quai bị - rubella dịch vụ, khiến vắc-xin này ngay lập tức trở nên khan hiếm.

Vắc-xin miễn phí và vắc-xin dịch vụ đều được kiểm định như nhau

Trả lời về sự khác nhau giữa 2 loại vắc-xin 5 trong 1 tiêm dịch vụ với loại vắc-xin 5 trong 1 tiêm miễn phí (là vắc-xin Quinvaxem), bác sĩ Tống Thanh Sơn - Khoa TELM, Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết điểm khác nhau cơ bản nhất nằm ở thành phần ngừa ho gà.

Bác sĩ Sơn cung cấp thông tin, vắc-xin 5 trong 1 Quinvaxem của Hàn Quốc có thành phần ho gà là vắc-xin toàn tế bào, còn vắc-xin của Pháp và Bỉ là vô bào, do đó, nó làm giảm tác dụng không mong muốn sau khi tiêm. Ở vắc-xin Quinvaxem có chứa các vi khuẩn ho gà đã chết được tinh lọc và phản ứng thường do protein trong vi khuẩn đó gây ra (gồm sốt, sưng đỏ chỗ tiêm, có thể tự khỏi sau 1-2 ngày). Còn các vắc-xin dịch vụ là vắc-xin vô bào nên không có thành phần xác vi khuẩn ho gà mà thay thế bằng thành phần kháng nguyên đặc thù, do đó sẽ tinh khiết hơn.

Về lo ngại liên quan đến thành phần ngừa ho gà như trên, bác sĩ Sơn cũng cho biết, trước khi đưa Quinvaxem 5 trong 1 vào chương trình Tiêm chủng mở rộng, Bộ Y tế đã tham khảo ý kiến và được WHO nhận định rằng vắc-xin toàn tế bào này vẫn có hiệu quả trong phòng bệnh với tỉ lệ tai biến chấp nhận được.

Bác sĩ Sơn cũng đưa ra lời khuyên, vắc-xin để được đưa vào sử dụng đều đã được kiểm nghiệm và phải đạt yêu cầu về chất lượng, an toàn, hiệu quả. Tuy nhiên, tiêm vắc-xin dịch vụ hay không dịch vụ vẫn có tỷ lệ phản ứng phụ xảy ra như nhau. Hơn nữa, nhiều vắc-xin như viêm não Nhật Bản, sởi thì ở trung tâm dịch vụ hay trung tâm y tế xã, phường đều sử dụng chung một loại vắc-xin. Vì vậy, cha mẹ nên đưa con đến các điểm tiêm chủng ở xã, phường, không mất tiền mà không phải chờ đợi tiêm vắc-xin dịch vụ. Bên cạnh đó, thay vì trông chờ vào lượng vắc-xin 5 trong 1, 6 trong 1 dịch vụ ít ỏi thì phụ huynh nên thay thế mũi tiêm này bằng nhiều mũi tiêm khác nhau như tiêm vắc-xin tam liên phòng Bạch cầu, Ho gà, Uốn ván, kết hợp một vắc-xin đơn phòng bại liệt và một vắc-xin đơn viêm gan B để giảm áp lực thiếu vắc-xin dịch vụ.