Tết Mậu Tuất 2018: Những điều cần biết khi bày biện, dâng lễ vật cúng gia tiên tránh phạm phải đại kỵ

Năm hết Tết đến, người Việt thường cúng gia tiên để thể hiện lòng thành kính, bày tỏ lòng biết ơn đến tổ tiên, ông bà, những người đã khuất. Cách bày biện và lễ vật dâng lên cúng kiếng ngày lễ Tết vô cùng quan trọng, quyết định đến sự sung túc và bình an của gia đình trong suốt một năm. 

Tục thờ cúng tổ tiên của người Việt đã có từ rất lâu, thể hiện niềm tin vào sự bất tử của linh hồn sau khi chết đi. Người ta tin rằng ông bà tổ tiên vẫn về chăm nom và phù hộ cho những thế hệ con cháu đời sau. Do đó, việc thờ cúng gia tiên là vô cùng quan trọng, nhất là vào những dịp lễ Tết. 

Những điều cần biết khi bày biện, dâng lễ vật cúng ông bà, tổ tiên

Trên bàn thờ của người Việt, ngoài lễ vật còn bày biện thêm hai ngọn đèn dầu và ngày nay được thay bằng đèn cầy đỏ. Khi thắp sáng lên chúng tượng trưng cho mặt trời, mặt trăng, soi đường dẫn lối cho những người đã khuất tìm về với gia đình, chứng giám và phù hộ sức khỏe, công việc làm ăn của con cháu.

Đốt một nén hương thể hiện sự đốt cháy những niềm tin và ước nguyện mà con cháu gửi đến ông bà, mong một cuộc đời bình an, sung túc. Trong khi đó, đốt 3 nén hương thể hiện khái niệm “thiên, địa, nhân”, trời, đất, con người trong mối đồng giao cộng cảm. Trên bàn thờ thường bày lá trầu, cau đặt bên trái và bát nước trắng đặt bên phải, vì nước là nguồn sống, trầu cau là kết tinh của sự sinh thành.

Giữa bàn thờ đặt mâm ngũ quả: Chuối, bưởi, hồng (quả quýt), quả lê (táo), nho. Tượng trưng cho Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Màu xanh thuộc về Mộc, nải chuối xanh bao trùm lấy quả bưởi màu vàng tượng trưng cho hành Thổ ở giữa trung tâm. Quả hồng chín mọng hoặc quýt đặt xung quanh tượng trưng cho hành Hỏa. Màu trắng thuộc hành Thủy là quả lê, táo. Màu đen thuộc hành Kim là quả nho đặt xen kẽ. Mâm ngũ quả đã trở thành nét truyền thông thể hiện sự sung túc, an khang cho một gia đình.

Bên cạnh đó, mâm cơm cúng ngày Tết vô cùng quan trọng, phải có đủ 4 món cơ bản: Bánh chưng, thịt lợn, dưa hành và cơm tẻ. Những món ăn tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, âm dương hài hòa thể hiện sự phát triển, thịnh vượng. Trên mâm cỗ, bát nước chấm được đặt chính giữa, 4 bát cơm tẻ được đặt 4 góc, tượng trưng cho trời đất vũ trụ, là dịp để người cõi âm, dương đều có mặt đầy đủ.

Tết Nguyên Đán được tổ chức cúng gia tiên 4 ngày với những ý nghĩa khác nhau. Chiều 30 cúng Tất niên, trình với ông bà một năm cũ đã hết. Đêm 30 cúng Giao thừa, thời điểm chuyển tiếp giữa năm cũ và năm mới. Sáng Mùng 1 Tết cúng sáng sớm của một ngày đầu năm. Chiều Mùng 1 Tết cúng Tịch diện, cơm chiều. Mùng 2 Tết cúng Chiêu diện (cúng cơm sáng sớm), Tịch diện (cúng cơm chiều). Mùng 3 Tết cúng Tạ Ông vải, với ý nghĩa 4 ngày Tết đã đầy đủ.