Căn cứ vào Phật lịch, Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay 2018 sẽ rơi vào khoảng giữa tháng 4. Người dân Khmer hàng năm sẽ ăn mừng lễ đón năm mới Chol Chnam Thmay trong 3 ngày với nhiều hoạt động ý nghĩa và đặc sắc, đặc biệt là phong tục tắm nước thơm cho Đức Phật tại các ngôi chùa.
- Không chỉ bịch me, đôi dép lê tặng vợ ngày 8/3, câu nói của người chồng nghèo khiến nhiều người cảm động: "Nghèo nhưng vợ con phải đàng hoàng"
- Chùm ảnh: Những món quà 8/3 độc lạ không đụng hàng của cư dân mạng
Sự tích Tết Chol Chnam Thmay
Tết Chol Chnam Thmay của người Khmer bắt nguồn từ sự tích thách đố của Thần KaBưl MaHaPrum trên trời với cậu bé thông minh Thom Ma Bal dưới hạ giới. Vì lòng đố kỵ khả năng tài trí hơn người của Thom Ma Bal, Thần KaBưl đã ra 3 câu đố và giao hẹn nếu cậu không trả lời được sẽ phải dâng mạng sống cho Thần. Trả lời được câu đố, Thần sẽ tự cắt đầu mình.
Thom Ma Bal trả lời được 3 cầu hỏi của Thần đưa ra. Đúng như lời hẹn, vị thần này tự cắt đầu mình và dặn bảy cô con gái cất giữ đầu cha trong ngọn tháp trên đỉnh Pras-su-mê. Thần cũng không quên dặn các con hàng năm hãy thay phiên nhau xuống trần gian để chở che và phù hộ cho người dân một năm bình an, mùa màng tươi tốt.
Từ đó, vào ngày giỗ cha hàng năm, bảy nàng tiên đều đến bay quanh ngọn núi Pras-su-mê làm lễ rồi giáng trần ban phước lành cho nhân dân. Đây chính là ngày đón năm mới (Tết Chol Chnam Thmay) của người Khmer.
Tết Chol Chnam Thmay 2018 vào ngày nào
Chia sẻ với Phụ nữ & Gia đình, anh Kim Thế Ngoan (28 tuổi, quê Sóc Trăng) – người con Khmer đang sinh sống và làm việc tại TP.HCM cho biết: “Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay 2018 của người Khmer năm nay căn cứ theo lịch Phật năm 2562. Cụ thể là vào các ngày 14, 15, 16 của tháng 4 Dương lịch”.
Tương tự như Tết Nguyên đán, Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay cũng diễn ra trong vòng ba ngày. Tuy nhiên, thời khắc giao thừa không phải là 0 giờ 0 phút như Tết Nguyên Đán mà căn cứ vào thời khắc tiên nữ (một trong 7 nàng tiên con của Thần KaBưl MaHaPrum) giáng trần. Giao thừa có thể rơi vào 13 giờ, 16 giờ hoặc 7 giờ sáng.
Để biết thời khắc giao thừa ngày Tết Chol Chnam Thmay trong năm mới, A Cha trong các ngôi chùa sẽ làm lễ và thông báo cho người dân. A Cha là người từng tu hành, có địa vị cao trong xã hội và luôn được người dân Khmer kính trọng.
Nét đặc sắc trong ngày Tết Chol Chnam Thmay 2018 của người Khmer
Tết Chol Chnam Thmay là lễ đón năm mới của người dân các nước Lào, Campuchia, Brunei, Thái Lan nói chung và đồng bào Khmer Nam Bộ nước ta nói riêng. Người Khmer sẽ đón mừng năm mới trong ba ngày như Tết Nguyên đán của người Việt.
Thời khắc giao thừa: Các gia đình chuẩn bị cỗ, thắp hương, đốt đèn để cúng nàng tiên cũ về trời, đón nàng tiên mới xuống dân gian. Các thành viên trong gia đình lúc này sẽ ngồi ngay ngắn, xếp chân trước bàn thờ thành kính khấn vái.
Ngày đầu tiên Chol Sangkran Chmay: Người dân sẽ tắm gội sạch sẽ, đội cỗ lên chùa làm lễ rước Đại lịch và đọc kinh chúc mừng năm mới.
Ngày thứ hai Wonbơf: Các gia đình sẽ dâng cơm mời các nhà sư và làm lễ đắp núi cát để tìm phúc duyên, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Ngày thứ ba Lơm Săk: Mọi người chuẩn bị nước thơm (gồm nước mưa và hoa tươi) rồi đến chùa làm lễ tắm Đức Phật.
Chị Kim Phương (26 tuổi) người Khmer sinh sống ở Kiên Giang cho biết: “Trong ngày thứ ba của Tết Chol Chnam Thmay mừng năm mới, các thanh niên trong sóc thường tổ chức các trò chơi dân gian như bịt mắt, đập nồi, nhảy bao. Món ăn đặc sắc của chúng tôi vào những ngày này là bánh tét, bánh ít nhân mỡ”.
“Trước đây, người Khmer sống tại tỉnh Sóc Trăng không thể thiếu món Mà-chua-k-rương (tiếng Việt tạm dịch là canh chua) trong này mừng năm mới. Hiện nay thì tùy thuộc vào điều kiện từng gia đình mà chuẩn bị các mâm cỗ đội lên chùa” – Anh Kim Thế Ngoan chia sẻ.
Đa số những người con Khmer sống xa quê luôn tìm hiểu kỹ lịch Tết Chol Chnam Thmay 2018 vào ngày nào để thu xếp công việc, về nhà đón mừng năm mới.
Anh Ngoan xúc động: “Tết của chúng tôi cũng là ngày hội đoàn viên như Tết Nguyên Đán. Vào những ngày này, những người con đi xa đều trở về quê hương để đón năm mới cùng họ hàng ruột thịt. Trong lễ mừng năm mới, tôi thích nhất cảm giác được tắm cho ông bà, cha mẹ để xua đuổi những vận xấu, đón rước nhiều điều may”.